JANIHUDI

Jan van Straten

 

Wat er vooraf ging:

Decennia lang blijft de Maas borg voor een aardige toeristische attractie van de stad, die aan beide oevers van deze rivier gelegen is. Heerlijk spelevaren met plezierboten van Maastricht naar de Stop van Ternaaien om de passagiers de sensatie van het schutten te laten beleven. Daarbij moet een niveauverschil van enkele tientallen meters overwonnen worden. Eertijds deed dit rederij "Janihudi". Die naam herinneren de meeste Maastrichtenaren zich niet meer. Wel van de huidige rederij Stiphout, die met diverse schepen tochten maakt naar Luik en Stein. De Janihudi heeft nooit op het kanaal gevaren, alleen op de Maas waren ze met 4 boten, de JANIHUDI 3 -4 7 en 9  vertegenwoordigt en voeren ze voor de pleziervaart vanaf 1949 tot 1957.

 

Janihudi:

 

Janihudi kent zijn hoofdzetel in 'Noord Brabant' en wel in Woudrichem. Er bestaat informatie dat de vishandelaar Jan van Straten jr. naast de reeds in bedrijf zijnde veerdienst van de maatschappij Vereenigd Altena, in september 1928 reeds was begonnen met mensen over te zetten !

Hij startte met avonddiensten en de zondagsdienst. De maatschappij Vereenigd Altena voer alleen op werkdagen. Dat veranderde in latere stadium, bij de concurrentiestrijd (begin jaren ’30) voeren beide maatschappijen de dagdiensten een kwartier na elkaar, wat regelmatig tot ergernis en klachten leidde.

 

Op 28 september 1931 start Jan van Straten jr., na een fikse concurrentiestrijd, definitief met de veerdienst JANIHUDI. Dit is officieel gemeld middels een schrijven op 29 september 1931 aan de Provinciale Staten Noord Brabant. De naam is samengesteld uit de familie voornamen: Jan, Nico, Huub en Judith.

 

De namen van de boten : JANIHUDI 1 en 2 en later de 3. Deze boten waren gelimiteerd voor respectievelijk 50,60 en 133 passagiers. In verband met stabiliteitseisen werd van de veerdienst geëist dit aantal terug te brengen van 133 naar totaal 80 pers.!!

Op 1 januari 1935 wordt de N.V. opgericht met de beschermde naam : Veerdienst JANIHUDI. De vloot is/was toen uitgebreid met de JANIHUDI 4 en 5. De JANIHUDI 4 is op 11 februari 1935 in de vaart genomen en de JANIHUDI 5 voorheen de WOUDRICHEM 2 werd bij oprichting door Toon Wierkcx ingebracht. Voor de waarde van deze schepen: zie oprichtingsdocument op de site. De aankoop van deze boten is schijnbaar pas in 1937 aangemeld bij de belastingen. Aantal passagiers respectievelijk 300 en 400.

Eigenaren waren : Jan van Straten Sr. en Jr. en de aandeelhouders waren :

Toon Wierkcx ( deze bracht de 5 in ), Philip Struik,Huub van Straten,Bertus van Straten en Marius (Broer) van Straten

Doel van de N.V. is een veerdienst te onderhouden tussen Woudrichem, Gorinchem en Loevestein. Tevens denkt men aan rondvaarttochten. Voor de oorlog is men inmiddels met korte rondvaarten begonnen. De directe leiding was toen in handen van Huub van Straten.

Eind 1940 probeert P. Smits Mzn, kademeester, met een stoomboot Machiel 4 eveneens een overzetveer te exploiteren, terwijl de overheid gedwongen door brandstof schaarste probeerde nodeloos verbruik tegen te gaan.

Waarschijnlijk daardoor heeft de gemeente geen toestemming gegeven aan P Smits Mzn.

De veerdienst wist de oorlog zonder kleerscheuren door te komen tot 8 maart 1944, toen de JANIHUDI 4 en meerdere schepen door enkele Engelse jagers onder vuur werden genomen. Het trieste gevolg v.w.b. de JANIHUDI 4 en de Fam. van Straten was de dood van Jantje van Straten (zoon van Huub). Hij overleed overigens later aan wondkoorts.

 

In 1947 zag Jan van Straten Sr. mogelijkheden om in Maastricht een rondvaartbedrijf te starten. Huub van Straten was degene die er de leiding nam. De rederij heeft er met 4 schepen gevaren, voornamelijk met de 3 en de 4. De redelijk succesvolle diensten werden met de verkoop van de rechten en de aanlegsteigers aan het Stadspark te Maastricht dd 16 januari 1957 overgedaan aan de rederij van Stiphout.Rechts koopcontract tussen v. Straten en Stiphout, zie het origineel op de site.

In 1950 werd de naam veranderd in Rederij JANIHUDI.

In 1956 overleed Jan van Straten Sr.

De directie van de rederij werd gedwongen het gevecht aan te gaan met de belanghebbende gemeenten i.v.m. de benodigde subsidie. Deze subsidie was nodig wegens de teruglopende omzet. 

In mei 1963 kreeg men geen subsidie meer, waardoor de veerdienst min of meer stopt.

Op 5 oktober 1964 overleed Bertus van Straten die sinds begin jaren vijftig ook bij de rederij werkte.

Op 17 november 1965 wordt door de toen nog levende aandeelhouders t.w.: Mevr. A.R van Straten, F.F.J.H. van Straten en M.J. van Straten de naam van de rederij veranderd in Rederij van Straten. Een nieuw en modern brieflogo wordt gebruikt en de naam van de boten wordt : ALTENA 1 , 2 en 3 voorheen de nummers 3 , 4 en 9.

De naam JANIHUDI was een beschermde naam, vandaar de wijziging. De verkoopwaarde van de boten was op 5 Oktober 1966 : respectievelijk fl 25000,-,   fl 55000,- en fl 15000,-.

In 1968 wordt de 4 (als Altena 2) verkocht naar België. In 1972 kreeg men alsnog subsidie van betreffende gemeenten en inmiddels waren de 6 de 7 en de 8 allang van het toneel verdwenen.

1975: Rederij van Straten als zodanig stopt. Augustus 1975 wederom subsidie mede dankzij de Woudrichemse carnavalsvereniging (Gin gezeur, wij varen deur)

1976 Sam Bax neemt dienst en rondvaarten over met 2 nieuwe schepen, de ALTENA 4 en 5.

In 1977 staakt hij de diensten gedeeltelijk tot voorbij zomer 1978.

In 1980 herstart P. Viveen de veerdienst met het ms Oostplaat (voorheen Spido) als JANIHUDI. Deze JANIHUDI blijft nog 10 jaar varen!

In 1990 ontstaat het huidige gemeenteveer met boten genaamd: GORINCHEM VI , VII en VIII. 

Nao Bove

Start veerdienst Jan v. Straten jr oprichter van de veerdienst aanhet roer van Janihudi 4 16-07-1951 Artikel Limburgsch Dagblad
Janihudi 3

Lengte 20.70 meter, breedte 4.50 meter, capaciteit 80 personen. Motorschip gebouwd in 1915 te Muiden als de "Heen en Weer". Tussen 1931 en1935 wordt deze boot met Kromhout diesel van 40 PK, aangekocht door de veerdienst. De Janihudi 3 is in oorlogstijd door eigen personeel tot zinken gebracht in verband met een eventuele invordering door de Duitsers. Na de oorlog is er een Industrie motor van 50 PK ingezet. Deze boot is diverse malen  van naam en eigenaar gewisseld en gedeeltelijk verbouwd. Nu nog in de vaart als Pannenkoekenboot.

Janihudi 4

Stoomschip gebouwd in 1907 als IJssel 4 in opdracht van rederij de IJssel te Gouda met als directeur van de Garde. Op 31 augustus 1935 bij de oprichting van de Veerdienst Janihudi is dit schip aangekocht. Op 8 maart 1944 is de Janihudi 4 getroffen door een beschieting van een Engels jacht vliegtuig met voor 5 opvarende een fatale afloop. In 1947 wrdt het omgebouwd tot motorschip en tevens de patrijspoorten verkleind. In 1968 wordt dit schip (inmiddels Altena 2) verkocht naar Hasselt in België als Lohengrin waar het dienst deed als 'nightclub'. In 1985 weer doorverkocht naar Namen in België als restaurantschip met de naam 'President'. Nogmaals doorverkocht en in juni 2008 stond het schip op de wal in Ardenne België klaar voor de sloop. In in september 2009 gesloopt.

Nao Bove

Janihudi 7

Stoomschip in 1903 gebouwd in Alphen aan de Rijn onder de naam Pieter de Hoog en ingericht voor veetransport. Dit verklaard ook haar bijnaam 'Koeieboot'. Lengte en breedte als ook de capaciteit is onbekend, uitgerust met een 2 cilinder stoommachine van 90 PK. Sinds 1942 in dienst als veerdienst Janihudi 7. De Janihudi 7 is na de oorlog terug gevonden in Friesland als munitieschip geheel grijs geschilderd. In maart 1957 gesloopt.

Janihudi 9

Stoomschip gebouwd in 1908 als "Volharding" te Groningen. Aangekocht door de veerdienst in 1953 als Janihudi 9 en in 1953/54 omgebouwd tot motorschip. In 1971 verkocht (als Altena3) aan S.Stikker uit Woudrichem. In 1972 verkocht aan de heer van der List uit Colijnsplaat. Het schip komt daarna in Luik België terecht en in 1984 aangekocht door de huidige eigenaar T. Wackerzapp. De naam van het schip is Kismet en ligt in Maastricht.

Nao Bove

Hotelschip Advertenties via site Delpher Tijdschriften
Bron: Website Janihudi, Delpher Tijdschriften. Foto's en papieren Janihudi en internet, speciale dank aan Aart en Anja de Joode van de website Janihudi voor hun toestemming.

 Aonvaank