|
|
TREGA Bronwater Mestreech (Bronwater uit Maastricht) |
|
|
TREGA Bronwater Mestreech (Bronwater uit Maastricht) |
 In 1927 besloot het gemeentelijk waterleidingbedrijf de winning van grondwater door het pompstation Kastanjelaan te staken. Hoewel niet direct een gevaar voor de volksgezondheid, bevatte het water teveel bacteriën, zo bleek uit een onderzoek van de warenkeuringsdienst. Omdat het water van zijn station node gemist kon worden, besloot de gemeente één of meer diepe putten te boren om op grote diepte betrouwbaar grondwater te winnen. In oktober 1927 begon boorondernemer E. Hennings uit Berg aan de Maas met het boren van een nieuwe put, niet ver van de bestaande bron. Aanvankelijk gebeurde het boren op handkracht . op een diepte van 182 meter ging hij over op stoomkracht. De eerste resultaten waren niet erg bemoedigend. Bij het proefpompen bleek de nieuwe bron nog in verbinding te staan met de bron van het pompstation Kastanjelaan. Op grotere diepte deed dit probleem zich niet meer voor. In het najaar van 1929 stuitte de boorploeg op ruim 200 meter op een warmwaterbron met een capaciteit van 33 kubieke meter per uur. Het water had een vrijwel constante temperatuur van 20 graden Celsius. Het waterleidingbedrijf stuurde twee monsters uit de warmwaterbron op naar de “Preussische Landesanstalt für Wasser, Boden und Lufthygiëne” in Berlijn. De “Landesanstalt” was een begrip in Duitsland: regelmatig onderzocht het instituut watermonsters van Duitse kuuroorden op hun chemische samenstelling. Eind december 1929 was de uitslag van de analyse in Berlijn bekend. Waarop men in Maastricht had gehoopt bleek waar te zijn: de samenstelling van het water vertoonde veel overeenkomst met die van het minerale water in Aken, een bekend kurort. Volgens de Landesanstalt was
het water geschikt als mineraalwater en voor medische baden.
Opzetten van een kuuroord in Maastricht was geen haalbare kaart.
Burgemeester van Oppen speelde in 1933 nog wel met het idee:
Maastricht toekomstige badplaats ? Als gevolg van de crisis in 1929
en de volgende jaren was evenwel de belangstelling voor Duitse
“Kurorte” zienderogen teruggelopen. Wie was in dergelijke
omstandigheden bereid in een Maastrichtse kuuroord kapitaal te
steken? Exploitatie als mineraalwaterbron lag wel voor de hand en
bood perspectief. De gemeente, de eigenaar van de bron, besloot de
exploitatie over te laten aan het particulier initiatief. Op 1 april
1931 startte de onderneming Tregabron van de Maastrichtse ondernemer
P.L.A. Devens haar werkzaamheden. Devens kreeg van de gemeente de
concessie om mineraalwater te bottelen. De concessie had een
looptijd van tien jaar. De gemeente kreeg in ruil hiervoor een
bepaald bedrag per afgetapte liter; hoeveel was niet bekend. De
capaciteit van de Tregabron bedroeg in november 1931 40 kubieke
meter per uur. Weldra rolde uit de bottelarij aan de Cabergerweg de
eerste flessen Maastrichts mineraalwater van de band. De Tregabron
leek een goudmijn. Devens en de gemeente waren enthousiast. “Sinds
het begin van de exploitatie zijn bijna 200.000 flessen in de handel
ge De capaciteiten van Devens als ondernemer lieten te wensen over. Althans dat was de mening van het ETIL, bij wie Devens aanklopte voor steun. Het ETIL adviseerde de gemeente een nieuwe exploitant te zoeken. Ook de juridische structuur van Tregabron moest worden veranderd. De gemeente moest middels oprichtersbewijzen een deel van de winst naar zich toe trekken. Het ETIL sloot verkoop van de bron of exploitatie door de gemeente zelf uit. Daarmee druiste het in tegen het ambitieuze plan van Driessen, de directeur van de Maastrichtse waterleiding, die van Trega een semioverheidsbedrijf wilde maken, waarin de gemeente aandelen had. Driessen moest echter het onderspit delven. Er kwam een nieuwe exploitant, J.A. van Gils. Van Gils was een van de vele reflectanten op de advertentie, die de landelijke en twee regionale dagbladen verscheen en waarin de gemeente gegadigde vroeg voor de overname van de concessie. |
|||||
|
|||||
|
Bron: Website R. Froijer, Boek 'Loop naar de Pomp'Vierkant Maastricht, door C.Cillekens en J. van den Boogaard en B.P.A. Gales, Jaarboek Maastricht 1980 blz58, Facebook |
|||||
 |
bracht
van dit uitermate smakelijk water en het is te verwachten dat voor
1932 dit aantal zal worden verdubbeld” aldus Driessen, de directeur
van de gemeentelijke waterleiding, die als directeur van het bedrijf
fungeerde. Het ‘uitermate smakelijke water’ had echter zo bleek al
snel een vies bijsmaakje. Een bijsmaakje, dat maar niet weg wilde.
Tot tweemaal toe was Devens genoodzaakt partijen Tregawater uit de
handel te nemen. Dit kwam de naam van het Maastrichtse bronwater
niet ten goede. De gevolgen voor de omzet bleven dan ook niet uit.
Verliezen stapelde zich op. Leed Devens in het eerste
exploitatiejaar 1932-1933 nog een verlies van iets meer dan f.3.000,
drie jaar later was het meer dan verdubbeld. De oorzaak van de
bijsmaak lag in de bottelarij. Het kostte Devens handen vol geld,
voordat hij erin slaagde een enigszins smaakvol mineraalwater op de
markt te brengen. Behalve het smaakprobleem speelde Devens ook de
situatie op de binnenlandse markt parten. Niet alleen had hij een
geduchte concurrent in het Rotterdamse Victoria, hij had ook nog te
kampen met de buitenlandse merken, die ene veel grotere
naambekendheid hadden. De Rotterdamse firma concurreerde op het
scherpst van de snede en verlaagde herhaaldelijk de prijzen. Devens
had niet genoeg kapitaal om via reclame de naambekendheid van het
Maastrichtse mineraalwater te vergroten. 
De
nieuwe exploitant verging het niet veel beter dan de
oude. De omzet was weliswaar tevredenstellend, maar “de
prijzen zijn feitelijk aan de lage kant om winst te
kunnen maken”, aldus Van Gils. Ook klopte hij aan bij
het ETIL. Was contingentering van de invoer van
buitenlands bronwater niet mogelijk ? Den Haag was daar
echter niet voor te vinden. 
