Cabaret - Dancing 'Carlton'

 veurleuper vaan de Discotheek!

(voorlopen van de Discoteek!)

Carlton 'de uitgaansgelegenheid' in Maastricht van de zestiger jaren.

Vandaag was het dan eindelijk zover, de webmaster John Vriezelaar had geregeld dat we voor de website maastrichtdigitaal.com foto’s mochten maken in het pand van Hunkemöller lingerie en badmode aan de Kleine Staat 15. Na een afspraak gemaakt te hebben met mevr. Nathalie Scheepers mocht ik en mede hobbyfotograaf Jan vanTol dan een kijkje nemen, nadat we enigszins blozend door al dat lingerie waren gelopen begeleide mevr. Scheepers ons naar de tweede verdieping waar alles nog in oude staat was, waar de eerste verdieping al in beslag genomen werd door het magazijn die zich langzaam uitbreide was de de tweede en derde verdieping bijna volledig authentiek. We waren nog op tijd. Op oude foto’s zie je dat het pand oorspronkelijk twee verdiepingen had met een rechtopstaande dakraam in het midden, nu beslaat dat een gehele verdieping en is het dakraam verdwenen. Je proeft de geschiedenis van het gebouw, de trap die ons naar de tweede en de derde verdieping bracht was waarschijnlijk nog de originele trap, althans zo zag hij er uit. Als je liep voelde je dat de trede naar de muurkant afliep, hoeveel mensen zouden hier al op en afgelopen hebben !

Op de bovenste verdieping waren geschilderde afbeeldingen te zien van Maastricht en van de Moulin Rouge, van wanneer deze zijn is onbekend. De stalen balken pilaren met klinknagels zijn prachtig van eenvoud en de balustrades doen aan de Art Deco stijl denken, een oude houten latten vloer loopt door beide verdiepingen, allerlei vragen komen naar boven, waar zat het orkest, stonden er tafeltjes rond de balustrade? Één ding is zeker de kelners van weleer hebben destijds aardig wat kilometertjes moeten lopen.  Waarschijnlijk kon je dus onder het genot van een glaasje wijn of bier zittend aan een tafeltje over de balustrade naar beneden kijken op de dansende menigte. De balustrade is nu vooral stoffig en zit een beetje vol met duivenpoep.

Wat ik heb kunnen vinden is dat het pand bestaat sinds 1875. De karakteristieke indeling van de verdieping heeft het pand te danken aan zijn voormalige functie als klein warenhuis in het begin van de vorige eeuw. Het pand zelf is geen monument en hierdoor er is vrijwel niets terug te vinden. Wat betreft bied Facebook een geweldige bron van informatie, het 'jeugdsentiment' kruipt waar het niet gaan kan en mensen delen op FB hun ervaring, waarvoor mijn dank. En een speciale dankwoord aan mevr. Scheepers en de winkel Hunkemöller.

Dhr. Wil Lem van Stichting 'In de Kiekkas' weet dat direct na de 2e WO G I Joe’s was gevestigd. Dit was een onderdeel van Maastricht als Amerikaans rest center. Het was geopend van 14.00 tot 22.30 en de soldaten konden er terecht voor lezen, schrijven, spelletjes doen en dansen. Later, midden jaren 60 was het inderdaad een chique club voor de twintigers en dertigers die niet meer naar de Berchmans of het Dinghuis mochten en niet in het park terecht konden. Ik ben er misschien twee keer geweest. Twee trappen met veel pluche en koperen leuningen. Ook de Zangeres zonder Naam (toen wonend in Maastricht) trad er regelmatig op. Eind jaren zestig vertrok de Carlton naar Smeermaas. Waarom weet ik niet. Mogelijk werd de huur te hoog of lonkte de langere openingsuren. In Maastricht was 1 uur de absolute sluitingstijd en daarna trok men naar België, voornamelijk Vroenhoven en Smeermaas.

Ook in Klein Ternaaien waren een aantal ‘kaberdoeskes' maar daar hoorde je, als nette Maastrichtenaar, niet te komen. In Smeermaas was Carlton geen succes. Al snel werd het heil gezocht in het organiseren van kienavonden. Op een aantal avonden in de week werden auto ladingen kienlustige dames Uit Maastricht bij de Carlton aangevoerd en later opgehaald. In België mochten grotere prijzen uitgegeven worden vandaar ook deze vlucht over de grens. Bij succes bij het kienen moest soms twee keer teruggereden worden om de grote prijzen te kunnen verstouwen. Een andere dancing was de Royal in de Wolfstraat. Ook van deze dancing is nauwelijks iets bekend. 

Nu weer terug naar de Kleine Staat, in de jaren vijftig heeft de uitgaansgelegenheid genaamd 'Dancing Carlton' op huisnummer 15 gezeten. in de vijftiger jaren kon je via de trap aan twee kanten naar boven, bekende namen in die tijd waren Harie Steine, Harie Ramaekers, Gielke de Reus en de Lange Vechter. Er was ook een Carlton in Smeermaas net over de grens bij Maastricht, maar deze kon niet aan Maastricht tippen, in de Kleine Staat hebben ook bekende orkesten opgetreden. Onder andere het orkest van Eddy Christiani. In 1954 mocht de 4 jarige Maastrichtenaar Loekie Schoonbrood meezingen met Eddy Christiani in de Carlton. Dat was zo’n groot succes dat hij als 4 jarig jongetje twee platen met Eddy Christiani onder de naam ‘Loekie de kleine Cowboy’ opnam, het eerste liedje heette ‘Kleine Cowboy’.  ‘Kleine Cowboy’ was een succes en er werden landelijk ongeveer 20.000 exemplaren van verkocht. Vervolgens moest er een tweede plaat komen, dat werd ‘Naar het circus’, het nummer werd in Utrecht opgenomen. De verkoop hiervan was ongeveer gelijk aan ‘Kleine Cowboy’. Loe heeft zelfs nog voor de landelijke radio gezongen. Daarvoor moest hij met de trein naar Hilversum. Na die twee platen hoefde het voor hem niet  meer.

Luister naar Loekie met het nummer 'Naar het circus' uit 1954

In de huiskamer van familie Schoonbrood in Maastricht hing in 1954 een keurig ingelijst affiche van een platenmaatschappij waarop een foto stond van een glunderend kereltje verkleed als cowboy. Dat kereltje was de vierjarige Loekie.

Foto uit 1953 collectie GAM Orkest van Eddy Christiani in de "Carlton". Dancing, cabaret, restaurant en lunchroom.

Van Tonnie en Sophie Ulens kreeg ik het volgende berichtje, 'mijn man is de kleinzoon van Boelen die de Carlton exploiteerde hij heeft er jaren gewoond, hij is nieuwsgierig of alles achter de façade van de lingerie zaak nog intact is, zo was o.a een stookkelder in de gewelven en hij moest daar altijd cokes in de kachel gaan gooien om de hele zaak warm te krijgen, is er boven nog altijd die mooie dansvloer, als je er foto’s van hebt zouden we die graag een zien. Hij heeft er jaren gewoond met zijn opa en oma, veel herinneringen komen weer boven. Wat ik mis in je reportage het hele pand is ook nog onderkeldert met van die mooie gewelven in baksteen je kon ondergronds van de Kleine Staat tot halverwege de Maastrichter Brugstraat lopen, er was zelfs nog een keuken ik heb er uren gespeeld. En met de carnaval stonden we op het balkon naar de optocht te kijken, waar het balkon is was vroeger de woonkamer van opa en oma, heel chique en stijlvol wat ik me herinner toen opa een huis op sint Pieter kocht woonde ik daar met mijn moeder en zusje. Ik weet nog dat ik als kleine jongen eens op eerste kerstdag de kerstboom in brand heb gestoken en op kerstdag stond de brandweer voor de deur.  Heb er een ongelooflijke fijne tijd gehad en ben er met een groot feest in 1963 getrouwd'. Als echte Mestreechteneer  ben ik geboren op het Vriethof , mijn opa was een zeer ondernemend iemand voordat hij de Carlton uitbaatte, had hij al de Suisse op de Vrijthof (was toen hotel restaurant), eveneens heeft hij het voormalige Staargebouw geëxploiteerd, ik moet nog foto’s hebben als klein menneke op een houten fietsje in de tuin daar die uitkwam op de Bouillionstraat, verder heeft hij nog het stadspark geëxploiteerd waar we in een villa woonden en waar ook de dancing was  ik herinner me nog een grote bouvier Frieda die mijn vriend was en die waakte over me uiteindelijk is opa met zijn twee dochters naar Smeermaas gegaan omdat het zeer conservatieve gemeentebestuur en de roomse kliek hem geen nachtvergunning gaven en dat betekende het einde van de exploitatie mogelijkheid in Maastricht'.  Het artikel van 6 januari 1965 schrijft onder de kop':

 'Maastrichts Carlton verplaatst naar de Belgische grensstreek'

Enige cabaret-dancing van Maastricht sloot zijn deuren, Cabaretnummers onder toezicht van de politie.

Maastricht 6 januari. De neonlichten en de flood-lights van Carlton. Maastricht's enige cabaret-dancing, zijn gedoofd. Voor goed. Carlton stierf en zeventien jaar een langzame dood. Naarmate het uitgaansleven in de twee andere steden van de "grensloze" driestedenhoek, Aken en Luik, zich ontwikkelde, werd de levensvatbaarheid van wat eens de pleisterplaats van danslustig Maastricht was gesmoord.

 

Zedig doekje: In de sfeer van het rijke roomse levenm die in Maastricht anno 1964 nog in sommige opzichten geconserveerd schijnt te worden, kan nu eenmaal geen cabaret-dancing anno 1964 gedijen. Het zedelijk welzijn van een internationaal gesitueerde stad van bijna 100.000 inwoners blijkt slechts een dans- en cabaretgelegenheid toe te laten met de faciliteiten van een plattelandsgemeente. Zelfs deze gelegenheid behoort nu in de Limburgse hoofdstad tot het verleden.

De toeristen die jaarlijks Maastricht overspoelen mogen dan deze zomer helemaal met de ogen knipperen bij hun vergeefse speurtocht naar een 'verzetje', zij,  die zedemeesterend waken over het welzijn van Maastricht zijn sinds oudejaarsdag van een grote zorg bevrijd. Carlton wordt enkele kilometers verplaatst. Even over de Maastrichtse stads- en Nederlandse rijksgrens, in Smeermaas zal Carlton onder een gloednieuw dak heropend worden. Tegen die tijd zal de stoet Maastrichtenaren, die zich s' avonds zeer het ongelinieerde uitgaansleven in de omringende grensstreek beweegt, nog groter zijn geworden.

 

'Deze aangelegenheid is een blamage voor Maastricht'. Het publiek wil wel, maar van de overheid is geen enkele medewerking te verwachten. Daarom is deze zaak die een goudmijn had kunnen zijn, kapot geken van het interieur van zijn drie dansvloeren tellende zaak.

'Als we cabaretnummers hadden, was het steeds een grote ellende. Foto's van de optredende artiesten, die als raamaffiches werden gebruikt, moesten eerst door de politie worden goedgekeurd. Als daar ongelukkig de navel van een danseres te zien was, dan moest de foto worden afgedekt. De recherche kreeg ik dan s' avonds op bezoek om te controleren of tijdens de uitvoering de echte navel ook voldoende was afgedekt. Dat diende dan zedig met een doekje te gebeuren. Veel artiesten die naar Maastricht kwamen moesten hun nummers aan de plaatselijke voorschriften aanpassen. Ik heb hier artiesten gehad, die in geheel Europa optreden, maar zoiets nog nooit hadden beleefd'.

 

Doodsteek: Volgens de heer Boelen is het weigeren van een vergunning om s' nachts na een uur te mogen dansen, de doodsteek voor zijn zaak geweest. "Een cabaret-dancing begint eerst pas rond elf uur s' avonds goed te draaien. Als hier alles goed op gang was, konden de mensen naar huis gaan. Mijn klanten ging dit op de duur de keel uithangen en ze bleven weg om elders, natuurlijk over de grens, hun heil te zoeken.

Waarom die vergunning niet werd gegeven, ik heb er talloze vergeefse rapporten en verzoekschriften voor naar de gemeente gestuurd, is mij een groot raadsel. Als je nu kon zeggen dat het hier een kroeg was... in al die jaren heb ik nog nooit een proces-verbaal gehad en ben ik nog nimmer in conflict geweest met de politie. Dus daaraan kan het niet hebben gelegen. Ik kon eventueel wel een nachtvergunning krijgen, maar dan zonder dansverlof. Wat is nu een dancing waar niet gedanst mag worden. Het is belachelijk en onbegrijpelijk voor zo'n stad met een dergelijk achterland".  Een grote ergenis van de heer Boelen is altijd het feit geweest, dat tijdens de vasten in het geheel niet gedanst mag worden. Dit betekent, inclusief het dansverbod tijdens de kerst-, paas en pinksterdagen, dat het bedrijf per jaar zo'n twee maanden moest worden stilgelegd. "Maastricht heeft blijkbaar een andere "Slivenhier" dan in andere gemeenten. In Heer bijvoorbeeld, een plaatsje nauwelijks twee kilometer hier vandaan, mag dat tijdens het vasten wel ! Volgens de heer Boelen zal het onder de huidige omstandigheden niemand in zijn hoofd halen in Maastricht een cabaret-dancing te beginnen. Het heeft volgens hem totaal geen zin meer, omdat alle initiatieven door bepaalde opvattingen van de overheid worden gedood.

 

"Jeugd wordt over de grens gejaagd": "Ze jagen hier als het ware de jeugd over de grens. Ga maar kijken in de Belgische grensstreek rondom Maastricht", vindt de heer Boelen. In Smeermaas heeft hij een lap grond gekocht, waarop een gloednieuwe Carlton zal verrijzen. Zijn nieuwe zaak, waar tijdens de zomermaanden ook mogelijkheid wordt geboden tot dansen in de openlucht, zal plaats bieden aan duizend personen. Het gehele interieur van Carlton in de Kleine Staat, compleet met schilderingen van Daan Wildschut, zal opnieuw worden gebruikt voor de aankleding van het nieuwe bedrijf, dat waarschijnlijk in juni kan worden geopend. de toeristen en vaste klanten van de Carlton-dancing zullen deze zomer lang en tevergeefs zoeken naar hun toevluchtsoord in de Kleine Staat. Ze zullen er enkel nog korsettenen aanverwante artikelen vinden. Er rest hen een troost: de stadsbussen van de Gemeenten Maastricht rijden nog tot 's  avonds laat naar Vroenhoeven en Smeermaes...

 

Dankjewel Tonnie en Sophie Ulens voor dit schitterend verhaal, krantenartikel en de geweldige foto's.

Naor Bove

De dancing Carlton was begin jaren zestig een populaire uitgaansgelegenheid met live-muziek, waar men 'op chic' naartoe ging. In de zomer van 1962 speelde er het orkest The crazy gentlemen. De opa van Hans Peeters was daar portier gestoken in een keurig uniform. Mathieu Jongen herinnert zich dat hij met zijn 19 jaar met zijn liefste van 16 jaar dansen gingen en voor het eerst een fles wijn dronken, het was een fles ‘Graves Superieur’, volgens hem is daar het gesodemieter mee begonnen, ze zijn nog steeds bij elkaar. Er was een orkest ‘De Notenkrakers’ genaamd dat onder andere de La Bamba speelde, iedereen ging toen uit zijn dak en uiteindelijk ging men in de polonaise over de vloer.

Mieke Haine weet verder nog dat dat het orkest ‘De Notenkrakers’ van Giel Aarts uit Venlo was, haar vader speelde destijds in het orkest en ‘de Notenkrakers’ waren het vaste orkest van Carlton. Ber en Gery Savelkoul weet dat in de Carlton niet alleen Nederlandse orkesten speelde maar ook buitenlandse uit oa Duitsland en Italië. Max Schwiebert vult aan dat in het begin van de jaren zestig altijd erg druk was, er was altijd een leuke sfeer en er werd van alles gedanst, vooral foxtrot, wals en het schuifelen. Marlies Leenhouts geeft aan dat ze er veel is gaan dansen, er stond altijd een ‘sjieke’ portier aan de deur en binnen was overal rode pluche en de balustrades waren prachtig uitgevoerd in Art Deco. Ricky Mensch ging iedere week vanuit St. Pieter dansen en moest om elf uur thuis zijn, hij ging pas om kwart voor elf weg en moest hard lopen om op tijd thuis te zijn.

Tiny Fey van de site Reubesob herinnert zich het volgende: Jamer genoeg weet ik maar weinig over Carlton. Ik ben, geloof ik, begin 60er jaren één keer daar geweest toen Papa Bue's Viking Jazzband speelde. Ik kan me herinneren dat ik het liedje “Schlafe mein Prinzchen” toen prachtig vond! Verder kan ik vertellen dat ik daar helemaal niet mocht komen toen ik nog op de Kweekschool zat, niet voor mijn ouders en zeker niet voor de nonnen! Ik mocht hoogstens op zondagavond naar de dansschool Bernaards op de Brusselsestraat om te oefenen.

Heeft u nog verhalen en/of foto’s om het verhaal over de Carlton compleet te maken dan kunt u deze per mail sturen naar onze webmaster.

Orkest The Crazy Gentlemen

Orkest De Notenkrakers

Bron:Facebook, Youtube, bovenstaande verhaal is tot stand gekomen mede door Facebook bezoekers Sjer Seegers, Rene en Nicolette Brouwers, Hans Peters, Mathieu Jongen, Mieke Haine Ber en Gery Savelkoul, , Max Schwiebert, Marlies Leenhouts en Ricky Mensch, Wil Lem en Tiny Fey Foto Zwart Wit Orkest Christiani GAM, Carlton Smeermaas Yven Schoofs, kleur: John Kerkhofs

eine terök