Foto's vaan vreuger

(Jan vertčlt)

Foto's vaan vreuger:

Miene pap mčt zien zuster oet 1920

Deginnege dee bezig is met femilie oonderzeuk, kump vreug of laat in aonraking met aw foto’s.

Wee kin neet de foto’s vaan zien awwers of groetawwers in haaf vergaange albums of oet elkaar haangende sjeunsdoeze?

Nao de oetvinding vaan de fotografie, eind jaore dertig vaan de 19e iew, waor de fotografie inkel veurbehawwe veur ’n selek gruupke fotografe.

Lankszamerhand kaom ’t fotografere op gaank en woort ’t ummer populairder. De fotografie bleef lang elitair. 
De gewoen lui hadde hielemaol gein geld um ziech zoe’n toestel aon te sjaffe. De ierste toestčlle waore groet, oonhandelbaar en bekans oonbetaolbaar.

Daorum góng men soms naor ‘ne beroepsfotograaf.

Degene dee ziech dat kós permetere en ’n studio kós inriechte , kós ziech ‘n gooj boterham verdene mčt ’t make vaan portrette.

De studio waor ’n ruimte met vaol netuurlek leech en ingeriech met ’n aontal vaste eleminte zoewie ‘ne gesjčlderde wand met landsjap, ’n bčnkske, stool of krökske, ’n hčkske of ‘ne zuil.

Roond 1920 koum daor verandering in door de oontwikkeling vaam ‘ne zoegenaomde boxcamera. De camera woort nao ’t fotografere ingelieverd bij de fotospeciaolzaak, dee de foto’s oontwikkelde en weer ‘ne nuije film in de camera deeg.

De box-camera maakte fotografie ouch populairder bei de lieger sociaole klasse.

Lankzamerhand kós ederein groete en klein gebaortenissen in ’t leve vastlčgke.

Mčr ouch hei gold, alle begin is meujelek.

Daorum is 'n groet gedeilte vaan de foto’s die veer trök vinde euverbeliech, mčt ’n sjeif horizon of met lui die d’r mer haaf op stoon of zellufs zoonder kóp …..

Mer es veer die foto’s neet hadde, waore veer vergete wie ut vreuger waor …...

Naor Bove

Bron  Jan Schelling, foto Jan Schelling

eine terök