Maussen

(Winkel van Maussen in Wyck)

Maussen Wyck Wycker Brugstraat 76-80

Maussen of op z'n Maastrichts 'Mojze' in de Wijcker Brugstraat was een van de eerste 'warenhuizen' van Maastricht. Het was een ware revolutie. Duizenden artikelen te koop in één zaak! Van onderbroek tot zakdoek.

Alleen de aparte inpakafdeling was al indrukwekkend. Maussen werd vooral veel bezocht door de boeren die 's ochtends op de markt hadden gestaan. Ze zetten hun verdiensten meteen om in benodigde goederen.

Gebouwd in ca 1880 en verbouwd in 1932, 1985 en 2016 maken het pand tot wat het nu is, van voormalig warenhuis naar vijftien luxe stadsappartementen en een commerciële ruimte op de begane grond die momenteel is ingevuld door 'van Wyck' een restaurant die zich richt op de 'dagelijkse ontbijt, koffie, lunch, borrel en afhaal menu's'. (Foto rechts John Kerkhofs 2021).

 

Over het rijks monumentale pand staat op de website van rijksmonumenten.nl  het volgende geschreven: Functionalistisch WARENHUIS, in 1932 gebouwd naar een ontwerp van architect J. Joosten in opdracht van de Firma W.H. Maussen.

Omschrijving Hoekpand met vier bouwlagen en een souterrainverdieping, afgedekt met een plat dak in beton. Het toegepaste bouwmateriaal is eveneens beton. In de eerste bouwlaag een winkelgalerij met een met marmer beklede plint, kunststoffen vensterkozijnen en een met trespa beklede betonluifel. Dit gedeelte is gerenoveerd met behoud van de oorspronkelijke indeling en de authentieke 18-ruits bovenlichten. Tweede en derde bouwlaag met afgeronde hoek. In de vierde bouwlaag een balkongalerij deels onder overstek van het plat dak, vensters met rechthoekige stalen kozijnen met kleine roedeverdeling. In de tweede bouwlaag 6-ruits vensters, in de derde bouwlaag 4-ruits vensters. Beton dorpelstenen. Geveldelen bekleed met trespa. Foto links Wilhelmus Hubertus Maussen (geb 08-11-1837 Nieuwenhagen - gest 27-01-1895 Maastricht) via website GENI.

De oostgevel wordt afgesloten door een torenachtig geveldeel over vier bouwlagen met in elke bouwlaag trappenhuisvensters.Het voormalig Warenhuis Maussen is van architectuurhistorische waarde wegens het belang van het ontwerp voor de geschiedenis van de architectuur, voor het oeuvre van architect J. Joosten en wegens de toepassing van beton als bouwmateraal. Het pand is als onderdeel van de Wycker Percee een zeer belangrijk onderdeel in het beschermde stadsgezicht, is vanwege deze situering ten zeerste verbonden met de ontwikkeling/uitbreiding van de stad en van zeer bijzondere betekenis voor het aanzien van de stad. Het pand is van belang vanwege de redelijke mate van gaafheid en is van importantie in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving. Bovendien is er in regionaal perspectief sprake van een hoge mate van architectuurhistorische zeldzaamheid.

De bebouwing langs de Percee was aan strikte regels gebonden en kenmerkte zich door eenheid in verscheidenheid.  Zo waren er regels voor bijvoorbeeld de hoogte (meestal drie verdiepingen) en de vorm van de hoekpanden. Er verrezen hotels en middenstandsbedrijven, en alle gebouwen bevatten veel verschillende elementen. Opvallend was het warenhuis Maussen (1880-1981) dat in 1932 werd vernieuwd in de stijl van de nieuwe zakelijkheid

naor bove

Van Links naar rechts stofafdeling-GAM-1629, adm-emballage-GAM-1631 en bonneterieen-mercerieen-GAM-1630 Fotograaf Th. Weynen jaartal 1910.

Foto's via website Beeldbank RHCL

 

De firma Maussen, het verhaal verteld door de heer en mevrouw Bremer-Schulte met Redactie: Dhr. Rob Kamps via de website 'Zicht Op Maastricht' en aangevuld door een artikel uit weekblad 'De Ster' van juni 2012.

De heer en mevrouw Bremer-Schulte wonen in het historische Sint Gillishopitaal in de Hoogbrugstraat, Mevrouw Bremer vertelt als volgt: "Ik ben een kleinkind van de oprichter van de firma Maussen, laatstelijk in de Wijcker Brugstraat. Dat was mijn dierbare grootvader, Bompa Joseph Maussen. Ik herinner mij heel goed dat ik de meeste verhalen van hem altijd hoorde toen hij met mij als klein kind aan de hand naar zijn buitenhuis aan de Scharnerweg liep. Dat lag bij de splitsing van de Scharnerweg en de Ambyerstraat. Hij was een echte Maastrichtenaar, geboren aan de Spoorweglaan als zoon van Willem Hubert Maussen.

Zijn vader had een comestibles-zaak, hier werden  artikelen als verduurzaamde voedingsmiddelen zoals stroop en koloniale waren zoals koffie, thee, specerijen, cacao verkocht, tegenover het huidige Hotel Maastricht. Hij was in eerste instantie een soort marskramer met een winkelpand
in de Hoogbrugstraat. Hij reisde de dorpen af met een grote hutkoffer terwijl mijn overgrootmoeder de zaak waarnam. Ik was toen nog niet geboren, dus ik weet daar ook weinig van, maar weet wel [uit overlevering dus] dat mijn overgrootvader Willem Hubert Maussen ging verhuizen naar de Spoorweglaan. Foto rechts Johan Joseph Hubert Maussen (geb 09-08-1867 Nieuwenhagen - gest 27-12-1947 Maastricht ) via website GENI.

De oprichter van de Firma Maussen, Joseph Maussen, trouwde met Adčle Thomassen, die ook aan de Spoorweglaan woonde. Het warenhuis Maussen in de Wycker Brugstraat werd opgericht in 1920, toen mijn grootvader zijn opleiding had afgerond. Een van zijn dochters, te weten Tante Wiesy, zou trouwen met Emile Mélotte (later in Aken opgeleid tot bouwkundig ingenieur), die directeur is geworden van de Vaalser Textielfabriek .

Mijn moeder ging naar de (toenmalige) School voor Maatschappelijk Werk in Sittard, alwaar zij in contact kwam met haar leraar, mijn Vader, die daar als chirurg en vrouwenarts, Inleiding in de Geneeskunde, onderwees. Mirabile dictu (of te wel wonderlijk genoeg) werden wij door omstandigheden deels in het… Latijn opgevoed, omstandigheden die verderop vanzelf duidelijk worden! Als hun dochter (een van de tien kinderen) gaf ik later zelf ook onderwijs aan medische studenten in het Jezuďtenklooster (dat mijn vader frequenteerde) aan de Tongersestraat te Maastricht.

Hoe de vestiging van de zaak Maussen in de Wycker Brugstraat er aanvankelijk uitzag weet ik niet, want dat was ver vóór mijn geboorte. Rond 1880 liet overgrootvader W.H.Maussen aan de noordzijde  van de Wyckerbrugstraat twee panden bouwen in het deel van de straat dat kort daarvoor was ontstaan door de doorbraak in de middeleeuwse omwalling, de percee. Deze werden ontworpen door H. de Ronde uit Nieuwenhagen, onder de dakrand staan de initialen en het bouwjaar 1888. (Bron forum MestreechOnline) . Maussen verwachte dat dat deze plek tussen het stadion en het centrum een goede plek was om een winkel te openen. Hij introduceerde ook een nieuwigheid: de eerste telefoonverbinding in Maastricht tussen zijn nieuwe panden en zijn oude pand. Na zijn dood werden de panden overgenomen door familieleden, waaronder mevr. Bremer-Schutte’s vader. In 1920 richtte in de Wyckerbrugstraat het nieuwe warenhuis Maussen op. Tot ontsteltenis van veel Maastrichtenaren was het een voor die tijd supermodern warenhuis, in de stijl van de nieuwe zakelijkheid. Het was een ontwerp van Frits Peutz (1896-1974), een architectuurvernieuwer. Peutz was in die tijd eigenlijk veel te modern voor Maastricht. Maussen was ook de eerste zaak in Nederland met neonverlichting.

Ik was eigenlijk heel trots op mijn grootvader omdat hij op grond van zijn moderne visie door deze Peutz als architect te kiezen en hem de ruimte te gaf om zijn kundigheid toe te passen, respectievelijk zo’n gebouw neer te zetten. Van de winkel herinner ik mij Juffrouw Jaqueline, een van de vermaarde verkoopsters bij Maussen. Zij verkocht de lingerie. Ja, en dan was er de Sinterklaasviering waarvoor alle kinderen mochten langs komen, op de schoot van de Goedheiligman werden gefotografeerd en verrast met een leuk cadeautje. (Sinterklaas bij Maussen was overigens Harrie Buise de vader van Guus Buise. Samen met zwarte piet Marléne van Drongelen speelden zij 10 jaar lang sint en piet bron:Maaspost woensdag 02-2011-rubriek 'Wee of boe war dat ouch alweer'?)

Op de hoek, boven de gevel van het uitzendbureau dat daar nu gevestigd is, prijkt nog steeds de naam Maussen op de luifel boven de ingang (zie foto). Ook het pand van het huidige Kruidvat behoorde tot de zaak Maussen. Als ik er langs loop zie ik nog steeds mijn oom staan die naderhand de zaak heeft overgenomen. Mijn overgrootvader Willem Hubert Maussen, die in 1899 overleed, begon als een soort marskramer in de Hoogbrugstraat. Hij reisde de dorpen af met een grote hutkoffer terwijl zijn vrouw in de zaak waarnam. Na zijn dood is de onderneming omgezet in een NV. Na zijn dood in 1899 gingen zijn zonen voortvarend door met de uitbreiding van de zaak. In 1910 kochten ze het pand Wycker Brugstraat 38, een Jugendstil-pand uit 1902. Al deze panden werden verbouwd tot één grote winkel met centrale verwarming en elektrisch licht. In 1932 werden de panden Wyckerbrugstraat 28-30-32, op de hoek met de Wycker Grachtstraat, door de architect Jos Joosten verbouwd tot een groot warenhuis in de stijl van de Nieuwe Zakelijkheid. Bron Nostalgienet. Foto links Wikimedia Maussen 1965.

Bij gebrek aan opvolgers is de zaak gesloten in 1981. Miel Mélotte was de laatste directeur, maar de firma was eerder door onze oom Alfred Maussen, een handelsman, overgenomen. Ernst Maussen was van de andere tak Maussen, van de broer van mijn grootvader. Er waren dus twee takken die eertijds samen de zaak overnamen. Oom Louis was weer een broer van Bompa Joseph. Beide broers zetten elk een zoon in de zaak. Oom Ernst, de zoon van Louis, was meer de financieel directeur (die - als vrijgezel - met regelmaat 's avonds aan de bar van het hotel de L'Empereur vertoefde). Oom Louis had ook twee dochters, een daarvan werd kinderarts in Amsterdam, de andere trouwde met een huisarts, die zich vestigde te Melick.

 Maussen kende een bloeiperiode. Komende vanaf het station op weg naar de Markt deed men daar graag boodschappen, voornamelijk textiel, maar men kocht er ook andere benodigdheden. Nu nog horen wij van mensen dat zij nog rotanmeubels of andere huishoudelijke artikelen (alles van onverwoestbare kwaliteit) uit de zaak Maussen in gebruik hebben.

De genoemde architect Peutz was in die tijd eigenlijk veel te modern voor Maastricht. Maussen was ook de eerste zaak in Nederland met neonverlichting. Ik was eigenlijk heel trots op mijn grootvader omdat hij op grond van zijn moderne visie door deze Peutz als architect te kiezen en hem de ruimte gaf om zijn kundigheid toe te passen, respectievelijk zo'n gebouw neer te zetten. De sluiting in het begin van de jaren '80 kwam voor de stad als een grote verrassing.

Mijn grootouders liggen begraven in Oostermaas. We hebben onlangs nog een reünie gehad, alwaar ons gezin van herkomst uitvoerig ter sprake pleegt te komen, met name onze veelzeggende Vader, die als Groninger/chirurg zijn leven voortzette in Maastricht, les gaf aan de School voor Maatschappelijk Werk in Sittard en met onze Moeder Constance Maussen tien kinderen kreeg. Tja, het was een boeiende, onvergetelijke tijd!"

naor bove

Foto links Beeldbank RHCL. Fotocollectie GAM 1637

Wycker Brugstraat 36. Tussen Wycker Grachtstraat en de Rechtstraat.

Groepsportret ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van dhr. Braun bij de firma Maussen.

De volgende namen zijn bekend: 1. Mw. Maussen-v. Laack, 2. Alfred Maussen, 3. Louis Maussen, 4. Braun, 5. mw. Braun, 6. Jos Maussen, 7. mw. Maussen-Thomassen, 8. Yvon Maussen, 9. Dolly Maussen, 10. Tonny Maussen en 11. Maussen, later gehuwd met Schulte.

Fotograaf TH.Weynen datering 1921

Foto rechts Beeldbank RHCL. Fotocollectie GAM 1633

Wycker Brugstraat 36. Tussen Wycker Grachtstraat en de Rechtstraat.

Groepsportret met mevr. Maussen-van Laack, J.A., L. en l. Maussen, mevr.Maussen- Thomassen ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Maussen.

Fotograaf TH.Weynen datering 1937

 

Foto links Beeldbank RHCL. Fotocollectie GAM 1637

Wycker Brugstraat 36. Tussen Wycker Grachtstraat en de Rechtstraat.

Groepsportret ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Maussen met het personeel en de directie bestaande uit Louis, Jos en Alfred Maussen en bedrijfsleider Braun.

Fotograaf TH.Weynen datering 1937

 
 

Foto Beeldbank RHCL. Fotocollectie GAM 1632

Wycker Brugstraat 36. Hoek Wycker Grachtstraat. Een uitstapje van het personeel van Maussen. n.a.v. het 50-jarig bestaan.

Fotograaf onbekend datering 1937

Foto Beeldbank RHCL. Fotocollectie GAM 2158

Sint Hubertuslaan. Noord westen. "WeHaMa", sportclub van het personeel van Maussen, grootwinkelbedrijf in textiel, op het voetbalveld van Kimbria.

Fotograaf onbekend datering 1939

 

Rond 1890 bracht Maussen vrolijke kleurrijke getekende visitekaartjes uit met reclame op de achterkant.

Gevonden op de website van  Beeldbank RHCL met de beschrijving

Identificatie: RHCL 2010-031 RHCL 2010-032 RHCL 2010-033 RHCL 2010_002 RHCL 2010_004 RHCL 2010_006 RHCL 2010_007 RHCL 2010_013 RHCL 2010_016 RHCL 2010_017

Collectie:  Tekeningen, prenten en fotografie RHCL

Beschrijving: Visitekaart van W.H. Maussen, winkel in o.a. garen & band, dames-modeartikelen, gevestigd in Wyck te Maastricht. Het magazijn en kantoor op de hoek Hooge Brugstraat-Rechtstraat 69 en het filiaal op het adres Wijker Brugstraat 36.

Soort: repro van prent

Datering: 1/1/1890 - 31/12/1890 ; ca. 1890

Weetje: het archief  van Maussen Wijk Grootwinkelbedrijf BV, voorheen de NV Manufacturenhandel van W.H. Maussen, eerder de Firma W.H. Maussen te Maastricht 1882-1981 (EAN_0890) heeft een omvang van 4,5 meter is verworven door RHCL (Bron jaarverslag 2014 RHCL blz 17)

naor bove

Bron Website: Wikipedia, Rijksmonument, van Wijck, Zicht op Maastricht Percee, Zicht op Maastricht verhaal dhr./mevr.Bremer Schulte redactie Rob Kamps, Archined, Magazine Chapeau, Nostalgie.net. Forum MestreechOnline, . Artikel De Ster Juni 2012. Foto's Wikimedia, Johan Joseph Hubert Maussen via GENI, Visitekaartjes Beeldbank RHCL, Pand 2021 John Kerkhofs.

eine terök