Aw St.Martinuskerk

(Jan vertčlt)

De Aw St.Martinuskérk:

De aw Sint Maartenskerk en 't Romeins heilegdom

De veurgenger vaan de Sint Martinuskerk, zoewie veer ze allewijl kinne, waor ein vaan de 4 middeliewse parochiekerke vaan Mestreech.
Allewijl zien nog mčr 2 kerke heivaan euver.
De aw gotische, dreibeukige Sint Maartenskerk woort groetendeils in de 2e helf vaan de vieftiende iew gebouwd.
Oondaanks dat waor ‘t hoegswoersjienelek neet de ierste kerk op dees plaots.
Bij de sloop van de aw kerk in 1857 woort, behalve fundaminte vaan ieder kerke, ouch ’n fragmint gevoonde vaan ‘n Romeins beeld vaan de Romeinse god Apollo of Mercurius.
De 70 cm hoege torso vaan kalksteen van Norroy is door stadsarcheoloog Titus Panhuysen gedateerd op ’t ierste kwaart vaan de ierste iew vaan us jaortčlling.
’t Fragmint woort op 2 meter deepte oonder ‘t fóndemint vaan ’t koer aongetroffe.
Dát zouw d’r op kinne wieze tot dees plaots ’n aw sacraal functie zou höbbe gehad in de Romeinse tied.
Mesjiens maakte dees plaots oonderdeil oet vaan ’n heiligdom dat direk aon de Romeinse hoofweeg (de zoegenaomde Via Belgica) dee ter plaotse vaan de Rechstraot, heet gelege.
Roontelum 't jaor 10 veur Christus woort door de Romeine de heirbaon Keulen-Tongeren aangelag (later Via Belgica genump.
Dee laog in Wiek op de plaots vaan de Rechstraot.
In de Wieker Pestoerstraoot, aon de zuidkant vaan de kerk, zien vreug Middeliewse graver gevoonde mčt Merovingische keramiek.
Vaan foto's, teikeninge en opmetinge die in 1852-54 zouwe zien gemaak vaan de aw Sint Maartenskerk is niks mie euver gebleve.
‘t Archief boe in zie waore oondergebrach is groetendeils verlore gegaange.
Heidoor is de informatie vaan ’t middelieuws gebouw en ’t gebruuk es parochiekerk gebrekkeg.
De kerktore vaan de aw Sint Maartenskerk laog aon de kant vaan de Maos en maakte door de versjčllende geledinge en profileringe in de gievels 'ne riekere indrök.
In de zuidelijke zijbeuk, aon de kant vaan de Wieker Pestoerstraot, bevoont ziech een prachteg gebeeldhouwd ingaanksportaol in Renaissance stijl.
Tege de zuidkant vaan 't koer waor 'n apaarte kapel gebouwd.
Dat waor de Sint-Annakapel, die later gebruuk woort es sakkerstei.
Op de achtergroond vaan de Wieker Pestoerstraot zien veer ouch nog de walmoer dee langs de Maos laog.

Bron  Jan Schelling, foto Jan Schelling.

eine terök