De Aw
St.Martinuskérk:
De aw Sint Maartenskerk en 't Romeins heilegdom
De veurgenger vaan de Sint Martinuskerk, zoewie veer ze allewijl
kinne, waor ein vaan de 4 middeliewse parochiekerke vaan Mestreech.
Allewijl zien nog mčr 2 kerke heivaan euver.
De aw gotische, dreibeukige Sint Maartenskerk woort groetendeils in
de 2e helf vaan de vieftiende iew gebouwd.
Oondaanks dat waor ‘t hoegswoersjienelek neet de ierste kerk op dees
plaots.
Bij de sloop van de aw kerk in 1857 woort, behalve fundaminte vaan
ieder kerke, ouch ’n fragmint gevoonde vaan ‘n Romeins beeld vaan de
Romeinse god Apollo of Mercurius.
De 70 cm hoege torso vaan kalksteen van Norroy is door
stadsarcheoloog Titus Panhuysen gedateerd op ’t ierste kwaart vaan
de ierste iew vaan us jaortčlling.
’t Fragmint woort op 2 meter deepte oonder ‘t fóndemint vaan ’t koer
aongetroffe.
Dát zouw d’r op kinne wieze tot dees plaots ’n aw sacraal functie
zou höbbe gehad in de Romeinse tied.
Mesjiens maakte dees plaots oonderdeil oet vaan ’n heiligdom dat
direk aon de Romeinse hoofweeg (de zoegenaomde Via Belgica) dee ter
plaotse vaan de Rechstraot, heet gelege.
Roontelum 't jaor 10 veur Christus woort door de Romeine de heirbaon
Keulen-Tongeren aangelag (later Via Belgica genump.
Dee laog in Wiek op de plaots vaan de Rechstraot.
In de Wieker Pestoerstraoot, aon de zuidkant vaan de kerk, zien
vreug Middeliewse graver gevoonde mčt Merovingische keramiek.
Vaan foto's, teikeninge en opmetinge die in 1852-54 zouwe zien
gemaak vaan de aw Sint Maartenskerk is niks mie euver gebleve.
‘t Archief boe in zie waore oondergebrach is groetendeils verlore
gegaange.
Heidoor is de informatie vaan ’t middelieuws gebouw en ’t gebruuk es
parochiekerk gebrekkeg.
De kerktore vaan de aw Sint Maartenskerk laog aon de kant vaan de
Maos en maakte door de versjčllende geledinge en profileringe in de
gievels 'ne riekere indrök.
In de zuidelijke zijbeuk, aon de kant vaan de Wieker Pestoerstraot,
bevoont ziech een prachteg gebeeldhouwd ingaanksportaol in
Renaissance stijl.
Tege de zuidkant vaan 't koer waor 'n apaarte kapel gebouwd.
Dat waor de Sint-Annakapel, die later gebruuk woort es sakkerstei.
Op de achtergroond vaan de Wieker Pestoerstraot zien veer ouch nog
de walmoer dee langs de Maos laog.
|