|
Lenculenpoort -Tongersepoort (Lenculenpoort - Tongersepoort) |
Lenculenpoort of Tongersepoort
De Lenculenpoort, aan het einde van de Lenculenstraat en uitkomend op de Grote Looiersstraat werd voor het eerst vermeld in 1274; Lenculen staat voor "leemkuilen" en hier buiten de poort was het gebied dat de klei leverde voor Maastrichts eigen steenfabriek. In 1459 werd de poort verbouwd en uitgebreid en vanaf 1500 was het leube voor het molenaarsambacht. In 1734 werd de poort gesloopt.
Lenculen (verkeer naar Tongeren),
De Nieuwe Lenculenpoort, die later Tongerse poort heet, wordt 't eerst vermeld in 1358 maar was waarschijnlijk reeds 1298 gereed. In 1459-90 kreeg de poort twee voorgebouwde torens en het geheel werd rond 1544 nog eens gemoderniseerd. In de noordelijke toren was een kruitmagazijn en de andere toren gaf toegang tot een kazemat. Het bijbehorende wachthuis staat er nog ongeschonden bij. Ook de Tongersepoort kende een barbacane. (is een buitenwerk, een versterkte buitenpost, vaak in de vorm van een (dubbele) vestingtoren boven een poort of brug, ter verdediging van de toegang tot een stad versterkte buitenpost).
Eerste ophaalbrug die over de droge gracht rond het Ravelijn lag. Met het optrekken van een korf onder meer aan de Tongerse Poort waarschuwde men de stad, dat er in het veld vijanden waren gezien. Het beleg van 1673 deed veel schade aan de poort. De leube (lokaal) van de molenaars boven de Tongerse Poort nam de stad over voor 50 gld per jaar plus 400 dld die de stad nog van hen te vorderen had. (1735). Vlakbij de poort, is de plek waar musketier D'Artagnan in 1673 het leven gelaten heeft bij een belegering door de Franse koning Lodewijk XIV. Deze gebeurtenis vond eigenlijk plaats voor een lunet, een flink eind buiten de Tongersepoort. Er is een wandeltocht genaamd D'Artagnan wandeling, hier te bezoeken. Wachthuis en poort afgebroken 1868. |
|
![]() |
Stadszijde Jezuïetenklooster staat nu op de plaats waar eerst een kazerne heeft gelegen. De zuidelijke toren werd zwaar beschadigd tijdens de belegering van 1673 en werd in 1674 herbouwd, maar stortte korte tijd daarna weer in. Hierna zou de toren herbouwd worden die van onder naar boven schuin toe liep, met aan de zuidzijde een zware steunbeer, het metselwerk van de toren zelf kreeg ter versteviging het merkwaardige patroon waarbij mergelblokken vanuit het meer naar binnen gelegen muurwerk naar buiten werden doorgetrokken. Vroeger is er nog een winkelcentrum naar genoemd, maar dat is inmiddels ter ziele. 'Dat rechterhuisje is een wachtershuisje met de ver overstekende luifel aan het einde van de Tongersestraat gespaard gebleven. Tekening links is van Alexander Schaepkens 1830-1899 en is te vinden in het Rijksmuseum |
Veldzijde Gezicht op veldzijde , eerste muurtoren van de stadsmuur ten noordwesten van de Tongersepoort. In de stadsmuur tussen deze toren en de poort is in het kader van de sloop al een bres geslagen . Het puin en de aarde afkomstig van de sloop werden in de gracht gedeponeerd om een massieve dam aan te leggen waarover de ‘hulpweg’ zou voeren. Het verkeer kon via de tongersestraat over een eerste ophaalbrug de achterzijde van het Ravelijn voor de poort bereiken, tegenwoordig wordt dit de jezuïetenwal (park bij universiteit) genoemd .
|
![]() |
![]() |
![]() |
Wachtershuisje 60er jaren Beeldbank RCE | Wachtershuisje na restauratie 70er jaren Beeldbank RCE |
![]() |
![]() |
Alexander Schaepkens 1830-1899 Veldzijde (Wikipedia) | Alexander Schaepkens 1830-1899 Stadszijde (Rijksmuseum) |
![]() |
![]() |
Tongersepoort 1857, Bron Maastricht Silhouet (Wikipedia) | Afbraak eerste Marechaussee kazerne op de Tongersestraat. Bron Maastricht Silhouet |
Naor Bove | |
Bron, VMG (Vrienden Maastrichtse Gevelstenen), HEM, Zicht Op Maastricht, Stichting Maastricht Vestingstad, Gemeente Maastricht, dbnl, Opa vertelt over...,Beeldbank, PPP Simons, Blik op de Wereld, Theo Bakker.Wikipedia.Cultureel Erfgoed, Rijksmuseum. |