Social Sofa

Social Sofa 1 St.Maartenspoort

Sint Maartenspoort ligt ingeklemd tussen de rivier de Maas in het westen en het spoorwegemplacement in het oosten. Aan de noordkant vormt de oostelijke oprit naar de Noorderbrug de uiterste grens, in het zuiden is dat de Wilhelminabrug, de Wilhelminasingel en de Sint Maartenslaan. De naam verwijst naar de Sint-Maartenspoort, de van oorsprong middeleeuwse stadspoort die iets ten noorden van de Sint-Martinuskerk stond.

De buurt Sint Maartenspoort is een van de kleinere buurten van Maastricht. Het is een, door de bouwstijlen zelfs knus aandoende, buurt met een grote diversiteit aan bewoners: jong, oud, student, gezinnen met kinderen, nieuwe Nederlanders, grotere beurs en krappe beurs. Het nieuwe buurtnetwerk Us Sint Maartenspoort heeft in het voorjaar van 2019 meegedaan met de wedstrijd Stadsgoud 2019 van de Elisabeth Strouven Fonds en was een van de winnaars. Marie-Louise Jacobs en Rosie Walraven van Buurtnetwerk Sint Maartenspoort waren de initiatiefnemers en Henny Vermeiren de ontwerper.

Er was een prijs gewonnen ad € 5700,00 plus een workshop om te leren hoe te mozaïeken inclusief de benodigde materialen. (De prijs is gewonnen omdat het een buurtproject is waarin veel partijen zouden samenwerken. Buurtbewoners, Stichting Mondriaan, Buitenschoolse Opvang Samen Spelen, kinderen van basisschool Wyck, KCEM en KCEM cursisten).

Het idee: het maken van twee Social Sofa’s als een ontmoetingspunt voor de buurtbewoners. Want, in de buurt is geen buurthuis en er zijn weinig ontmoetingsplekken. Toch is er wel behoefte aan saamhorigheid en onderling contact. Door het samen maken van deze bijzondere banken en daarmee het creëren van nieuwe ontmoetingsmogelijkheden hoopt het buurtnetwerk een steentje bij te dragen aan die behoefte. Social Sofa’s (een initiatief van Karin Bruers uit Tilburg) zijn inmiddels een bekend fenomeen in Nederland. Door het land verspreid zijn er inmiddels ruim 1000 sofa’s gemaakt, altijd naar een eigen ontwerp passend bij de locatie. Dit zou de eerste Social Sofa in Maastricht worden.

Er werd een ontwerp gemaakt, uitgewerkt met nummers en gemaakt in het tijdelijke atelier aan de Franciscus Romanusweg. Er zal volgens een rooster in kleine groepjes aan het kunstwerk gewerkt worden (het buurtnetwerk sint Maartenspoort heeft daarin de regie), verwacht wordt dat de social sofa na ongeveer drie maanden klaar zou zijn.De aanvraag voor de vergunning voor het plaatsen in de wijk was al naar de gemeente opgestuurd.

De plaats wat de initiatiefnemers in gedacht had was op de St.Maartenslaan voor de voorheen Euroscoop Bioscoop. Volgens de gemeente was de plek echter ongeschikt met als reden dat het ‘beschermd stadsgezicht’ was. Na maanden gesteggel met de gemeente werd dan eindelijk op dinsdagmiddag 28 januari 2020 de eerste ‘Social Sofa’ geplaatst op de St.Maartenslaan.

"Ik had hem het liefst hier net om de hoek gehad" zegt Marie-Louise Jacobs van het buurtnetwerk. "Mensen die op elkaar wachten voor de bioscoop, konden dan daar wachten. Nu moeten ze een paar meter verder lopen". De bank is uiteindelijk naast de bioscoop geplaatst in plaats van ervoor. "Wij zijn blij met dit compromis", aldus Jacobs.

De bureaucratische discussie heeft wel tot gevolg gehad, dat het eigen initiatief van het buurtnetwerk waarschijnlijk geen vervolg meer krijgt. "We willen best nog een tweede maken, en de mensen zijn ook enthousiast om een tweede te maken. Maar dat zal er van afhangen of de gemeente ons van te voren een plek geeft waar de bank mag staan. Want anders ga ik er niet aan beginnen. Ik ga niet weer een gevecht aan van vier maanden met de gemeente", aldus Marie Louise.

Naor Bove

Social Sofa 2 St.Maartenspoort

Maanden lang was er aan gewerkt, de tweede Social Sofa in de wijk Sint Maartenspoort. Corona maakte het de creatievellingen - buurtbewoners die de bank samen maakten - knap lastig. Want hoe plak je honderden mozaïekstukjes op steen zonder al te dicht bij elkaar in de buurt te komen? Maar het gezamenlijk zit-kunstwerk werd afgemaakt, en zaterdagmiddag kon het dan eindelijk officieel in gebruik worden genomen.

De Social Sofa is de tweede bank in de wijk staat op de Antonius-Bielefeldstraat. Het eerste zitmeubel - mogelijk gemaakt door het Elisabeth Strouven Fonds - zorgde voor veel verbinding en onderlinge samenwerking, en was zo’n succes dat er al sneleen plan kwam voor nog een andere bank. Die kwam er dankzij het Oranje Fonds/Nationale Postcode Loterij. Vanaf vorig jaar (2021) december hebben er verschillende mensen uit de wijk aan gewerkt. Vanwege corona gebeurde dat dit keer steeds in kleine groepjes van twee à drie mensen. De buurt huldigde het zit-kunstwerk zaterdag 17 juli officieel feestelijk in, met koffie, vlaai, limonade en een springkussen voor de kinderen werd het een waar feest.

De Social Sofa werd al in februari dit jaar geplaatst maar kan nu pas officieel onthuld worden door de coronamaatregelen. Onderstaande foto van de website van RTVMaastricht. Tzt zal deze worden vervangen door eigen gemaakte foto's.

Bron: Social Sofa 1 Elisabeth Strouven Fonds, Social Sofa's, KCEM, 1Limburg, Thuis in Maastricht, L1 filmpje 1, L1 filmpje 2, L1-art.1, L1-art.2, TedX Social Sofa . Foto's John Kerkhofs.

Bron: Social Sofa 2 Susan Sosef van Thuis in Maastricht, RTVMaastricht. Foto's RTVMaastricht