De Drei Sjoenste

(de drie Mooiste)

De Drei Sjoenste;

 

'De Drie Mooiste' oftewel 'De Drei Sjoenste' is een in het Maastrichts uitgevoerde realistische operette in 3 akte en geschreven door Jaques Pirson met muziek van Theodoor Fervers in 1928. 'De Drei Sjoenste' was een komische operette. Jaques Pirson was postbode van beroep en had als hobby het schrijven van operette's. De komische operette van de 'Drei Sjoenste' werd voor het eerst gespeeld door het toneelgezelschap van Fons Olterdissen. Zijn broer Guus had samen met Jean Pécasse de regie en het Symphonie orkest stond onder leiding van Guus Olterdissen.

 

De 'Drei Sjoenste' was zoals we toentertijd zeiden een 'Realistische Operette'. Jacques Pirson had in die tijd veel succes, het stuk was weken lang uitverkocht in de Bonbonniere. In die tijd betaalde men voor op de 'Baignoirs' (balkon) fl. 1,93, de 'stalles' fl 1,63, Parterre fl. 1,32 en Galerie fl. 0,97 .

 

De hoofdpersonen waren in die tijd een begrip en onvervalste stadstypes van Maastricht, ze bestonden uit: Pie de Bökkem, Ensinck de Kletskop en Flup de Koojstart.

In de jaren 20 was men aan het kanaal aan het werken en werd men gevolgd en bekeken door de Maastrichtenaren. Zo ook op een warme zomerdag door onze drie stadstypes Flup de Koojstart, Pie de Bökkum en Ensinck de Kletskop. Ze zaten daar op een bankje langs het water aan de Oude Maasbrug. Dat was in die tijde de 'huiskamer' van de Drei Sjoenste. Opeens viel Pie de Bökkum in het water en de mensen langs de kant schrokken, maar Pie zwom rustig naar de overkant en hing zijn hemd te droge aan het 'stranketsel' (balustrade)  van het kanaal. Hij was weer lekker afgekoeld en ging even later weer bij zijn vrienden zitten.

Echt veel is helaas niet bekend over 'De Drei Sjoenste'  als volkstypes van Maastricht, maar Flup de Koojstart was veedrijver bij het slachthuis. Hij was vooral bekend ervan, dat als een koe niet naar binnen wilde gaan hij heel hard draaide aan de staart van het beest. Vandaag zijn bijnaam Flup de Koojstart, het slachthuis lag in de negentiende eeuw naast het Pater Vinck Torentje aan de Jeker en was het openbaar slachthuis van Maastricht. Het water achter het Bastion de Vijf Köp werd niet voor niets de 'Bloodbaank' (Bloedbank) genoemd, dit was omdat men het slachtafval zo de Jeker ingooide.

Van Ensinck de Kletskop is minder bekend, alleen dat hij vroeg kaal was en de 'Kletskop' (Kale Kop/Kale) als bijnaam kreeg.

Pie de Bökkum (Pieter Deyema geb 31-05-1867) zwom graag in het kanaal, ook om de mensen te laten schrikken en had als bijnaam Bökkum (Haring). Hij ging met zijn viskar langs de huizen en cafe's om haring (Bökkum) en ander vissoorten te verkopen. Verder was hij brouwersknecht en remplacant (hij ging voor een ander tegen betaling als soldaat in dienst) en was hij model bij de kunstnijverheidschool.

Foto rechts beeldje van de Drei Sjoenste.

Naor Bove

Pie de Bökkem, Ensinck de Kletskop en Flup de Koojstart zijn mensen die echt geleefd hebben!

Flup, Keube en de Bolhoed waren toneelspelers, die de rol speelde van "De Drei Zwervers" in stukken van de Maastrichtse schrijver Bèr Hollewijn. Bèr schreef zogenaamde "Kèrmesstökker" (kermisstukken).

Rolverdeling: Flup werd gespeeld door Harie Loontjens, De Bolhoed werd gespeeld door Jan Hollewijn en Keube werd gespeeld door Giel Defesche, later gespeeld door Bèr Everaerts en Loe Ras.

Links de affiche uit 1928 gevonden op de site Mestreechtenere.

 

Foto rechts

Op de achterzijde staat geschreven: "Dréi Sjoenste" (mevr. de Groot - Maastricht) Internationale Poppententoonstelling "Stichting 1940-1945"

Links Flup de Koojstart, midden Pie de Bökkum en rechts Ensinck de Kletskop.

 

Es me later ins historie sjrijf
in de Nederlandse taol.
Weure veer behandeld in de lès
bij de broeders op de sjaol.
En daan zègke alle jonges:
“Bruiderlief we zijn zo braaf!
Nou vertel ons van de zwervers
Want dat heb u ons belaaf”.
En daan koume de verhaole
vaan drei zwervers, dat zien veer.
Die ziech vochte door ’t leve
zoonder sabel of geweer.
Es me eine soms get doen wèlt
krijg me ze vaan drei getoek!
Want de bolhoed, Flup en Keube,
zien drei han op eine boek!
Wat veer zègke is zjus,
meh ’t blijf oonder us
Jao de Bolhoed, Flup en Keube,
zien drei han op eine boek!

 

Foto's en liedje van website Reubesop van Tiny Fey. Op de foto rechts staat de 90 jarige Pie de Bökkum met rechts naast hem Sjo Smeets in Klevarie.

Bron: website: Maastrichtonline,  Mestreechtenere, Reubesop. Tekst site Mestreechtenere, foto operettestuk Facebook, Foto Beelden Mestreechtenere en Poppen van mevr. De Groot uit Maastricht

Naor Bove

eine terök