D'n
Ingel vaan Mestreech:
Maastricht heeft al eeuwen
lang een zilveren vijfpuntige ster. Deze zilveren ster werd eerst
gedragen door ene Maria, later werd dat vervangen door een engel. Op
20 Februari 1816 werd bij besluit door de Hoge Raad, en koninklijk
van adel, aan de gemeente van Maastricht het volgende wapen
verleend. ' Een rood schild met een vijfpuntige ster van zilver
erop. Het schild werd van achteren vastgehouden door een Engel en
gedekt met een kroon van goud'. Een engel heeft velerlei
betekenissen, zo als een boodschapper of een bode, maar hij heeft
ook zeer zeker de betekenis van een steun en toeverlaat. De engel in
de vorm van persoon van steun en toeverlaat heet Math Hardy, Math
liet zich inspireren om zich met
de Carnaval te doen verkleden als een engel. Al snel werd door het
volk van Maastricht gezegd " Dao keump 'den Ingel vaan Mestreech
".
‘D'n
Ingel vaan Meestreech’
is méér dan een kolderieke creatie.
Sinds 18 september 2000 staat hij officieel ingeschreven in het
bevolkingsregister van Maastricht. Als enige inwoner van
de stad die niet van vlees en bloed gemaakt is.
Matthijs Johannes Die-vaan-us Gigantius, aldus de voornamen die
prijken op de doopceel die is ondertekend door het voltallige
stadsbestuur van destijds.
Het grijze hoofd van de metershoge pop op wielen is gemodelleerd
naar Math Hardy zelf.
Al bijna veertig jaar luistert de bekendste kroegbaas van Maastricht
in zijn hoedanigheid van engel menig officiële gebeurtenis en
demonstratie op.
Math Hardy “d’n
Ingel” is een man die zoals men zegt, ’t hart op de juiste
plaats heeft en al snel werd deze engel ook buiten het
carnavalsseizoen gevraagd om te verschijnen bij andere evenementen.
Hij heeft dan ook de Sjariteit hoog in het vaandel staan. Tijdens de
carnaval liep hij vaak met 'De Zaate Hermenie' voorop.
Draaiend en dansend liep of loopt hij in de cortège (optocht)
door de Grote Staat tot hij weer eens onderuit ging. Dat gebeurde
zo vaak tot Marjo zijn vrouw, daar een liedje over heeft gemaakt.
De
Ingel:
Refrein:
Zuug häöm 'ns danse,Zuug häöm 'ns sjanse,Dat is d'n Ingel Vaan
Mestreech.
Huur häöm 'ns zinge,Zuug häöm ins springe,Dat is d'n Ingel vaan
Mestreech.
Kiek, dao geit heer weer 'ns oonderoet.Höllep, dao geit heer op zien
snoets.
Daan steit heet op, dao geit heer weer,Bezörg de luikes väöl plezeer.
Koeplèt:
Al èllef jaore löp heer roond,Mèt z’n vleugele op z’n koont.
Euveral keump ste häöm tege,Daan dingk ste heer zuut ze vlege.
Meh nao dreij daog is heer boont en blow,Daan geit heer jengkend
naor zien vrow.
De Ingel
werd een echte carnavalskraker en snel speelde iedereen het liedje
in Maastricht. In het jaar 1982 maakte hij samen Harry Heuts (Harry
Holland) een langspeelplaat die de titel kreeg van ‘Ingelestreke’
(Engelenstreken).
In het jaar 1975
werd hij uitgeroepen tot Vastelaovendvierder
(Carnavalsvierder) van het jaar. Het uitdragen van de echte
Carnavalsgeest was voor de Kanselarijraad aanleiding geweest om hem
daar voor uit te kiezen. Café Rembrandt gelegen op de markt was een
echte volks café voor iedereen en als een Zaate Hermenie binnen een
stukje speelde was altijd het eerste rondje van Math, ‘D’n Ingel
vaan Mestreech’. In 2007 is hij gestopt met zijn café om te
genieten van zijn zwaar verdiende centen. Een café met veel verhalen
en anekdotes werd gesloten, maar de engel is gebleven.
Als de
Maastrichtse bevolking beroep op hem doet is Math nog steeds
aanwezig als 'Engel', Math Chapeau.
Naor Bove
D’n Ingel vaan Mestreech
is tachtig jaor (80)
Math Hardy (geb. 30 mei 1944), de Ingel vaan Mestreech, in
1969 werd de ‘ingel vaan Mestreech‘ geboren, Math voormalige
kroegbaas van café Rembrandt op de Markt (gestopt in 2007),
vastelaovend vierder van het jaar 1975, vastelaovend vierder
in hart en nieren, verkleed als engel liep Math voor
zaate hermenie 1959 uit. Math was ook liedjesschrijver
(samen met Harry Heuts in 1982) en zanger. Op 15 september
2019 was Math 50 jaar in het vak en kreeg hij uit handen van
de toenmalige burgemeester Anne Marie Penn de stadsmedaille
van Maastricht uitgereikt, al meer dan 50 jaar geeft Math
als engel van Maastricht een extra sausje bij alles wat
belangrijk is in Maastricht. Of het nu gaat om meelopen
protestmars voor woningbouw, dodenherdenking,
carnavalsoptochten, reuzenstoet. Altijd is Math aanwezig. Op
30 mei 2024 behaalde Math de trotse leeftijd van 80 jaar, om
dat te vieren werd hij donderdagavond door een groep
vrienden, de zogenaamde Beeldenbroeders, verrast tijdens een
etentje. Zij hadden door Ludy Haenen, maker van Maastrichtse
beeldjes en portretten, een nieuw beeldje van D’n Ingel
laten maken. Math vond verpersoonlijking van de Maastrichtse
stadsengel prachtig en was er zichtbaar blij mee en zo is er
voor de verzamelaars ook weer een nieuw beeldje van
Maastrichtse stadsfiguren bij gekomen.
Foto's links en rechts
RTV Maastricht,op de foto zijn de 'Beeldenbroeders' te
zien, van links naar rechts Ronald Gunther, maker van het
beeldje Ludie Hanen, Harrie Coolen (zanger), Matt Hardy,
Paul Berben en Marco Sabel. |
|
50
jaar d’n Ingel vaan Mestreech
Math Hardy vierde op zondag 15 september 2019 ‘d’n
Ingel 50 jaor’ met een feest op de Markt. De festiviteiten
sluiten aan op het bevrijdingsweekend én het jubileum van
het stadswapen De Engel van 200 jaar. Beetje later dan
gepland werd Math vergezeld door een delegatie van de
Tempeleers via een kleine courtage begeleid naar de Markt.
Rond de klok van drie brachten diverse Maastrichtse
artiesten d’n Ingel een muzikale groet. De opbrengst is
onder andere voor Het Vergeten Kind. Rond 20.00 uur was het
feest afgelopen. De deelnemende artiesten zijn: Vera Lyn,
Ziesjoem!, May de enige echte, Duo Anderhaaf, Katja Hentz,
Comsi Comsa, De Köp, Peggy Lassouw, Get Aanders, Jef
Verheijde, Batteraof, Duo X Elle, Ambras, Jérôme Gelissen (Mister
Loco Loco), Frans Theunisz en Erwin.
Math genoot
zichtbaar van de aandacht, vele stadsgenoten waren naar de
Markt gekomen om respect te tonen aan die man die het gevoel
van de Maastrichtenaar zichtbaar maakt en op veel plaatsen
acte de presence geeft om zo aan te geven hoe de
Maastrichtenaar erover denkt.
D’n Ingel alias Math Hardy is al 50 jaar bekend in
Maastricht door jong en oud om zijn mooie engelen pak(ken),
want het is inmiddels zijn 3e pak wat hij in de afgelopen 50
jaar gedragen heeft.
D'n Ingel is jaarlijks te zien in onder andere in de
Maastrichtse carnavals optocht en andere evenementen.
Hij kreeg van het organiserend comité een speld wat voor
deze gelegenheid gemaakt is opgespeld. Burgemeester
Annemarie Penn-te Strake kwam hem eren met de stedelijke
onderscheiding (de Stadsmedaille van Maastricht ). Math
Hardy is uitgeroeid van carnavalsfiguur tot een bekend en
geliefd stadsfiguur. Hij is overal aanwezig waar dat gewenst
wordt, bij feestelijke jubilea tot aan stille tochten, bij
huldigingen en herdenkingen. (foto speld George Seelen
Thuis in Maastricht)
|
Op
22-11-2007 lazen we dit bericht in de gezet:
Helemaal verpöpzak was voormalig cafébaas Math Hardy toen hij deze
week met zijn vrouw door Maastricht liep en het droevige nieuws
vernam.'Jullie weten toch dat D'n Ingel weg is?', vroeg iemand langs haar
neus weg.
Nou dat wisten ze dus niet!
"Het was de moeder van de in Zutendaal wonende Maastrichtse waar we
D'n Ingel hadden opgeslagen.
Op een aanhanger afgedekt met zeil.
Haar dochter schaamde zich zo dat ze het ons niet heeft durven
vertellen."
Inmiddels zitten de Hardy's en het clubje vrijwilligers rond hét
symbool van Maastricht - de engel komt onder meer terug in het
stadswapen en het volkslied van Maastricht - flink met hun handen in
het haar.
Als de hoeder van de stad - officieel petekind van stadsreus
Gigantius - niet tijdig wordt teruggevonden, zal de proclamatie van
de nieuwe stadsprins, op 6 januari op de Markt in Maastricht, een
feestje zijn met een kleine rouwrand, vrezen ze.
"D'n Ingel is er altijd bij.
Hij staat traditioneel opgesteld achter de prins.
Met uitgeslagen vleugels.
Om hem te beschermen."
Door een initiatief van voormalig
burgemeester Gerd Leers werd de burgerij en vooral het zakenleven
van Maastricht opgeroepen om te zorgen dat een nieuwe reusachtige
engel door de straten van Maastricht kan zou gaan prijken.
Zaterdag
29 mei keek het hemelse wezen met z’n gouwe snuutske voor
het eerst in vol ornaat uit over de Markt van Maastricht. En de
Maastrichtse representant van het Opperwezen, Deken Hanneman, vond
het toch maar goed dat hij/zij die al eeuwenlang met Maastricht
verbonden is de zegen kreeg. Want zo zei hij de Maastrichtse Engel
is niet minder vaak ook een Bengel.
De Maastrichtse cultuurdragers en -bewakers de Stichting De Vief Köp hebben het beheer van de Ingel vaan Mestreech
op zich genomen.
Foto rechts De Stadsingel vaan Mestreech mèt häör
Ingelbewaorders gemaakt door Gwen van Uden:
Math Cremers, Mart Doorenbosch, John Haseleers,
Sean Miac,
Boy Olivers, Mark Pleunis, Robert Schoenmaeckers,
Emile Stroes,
Ton de Vos
en hun Merketentster Hanneke Bosch
Foto links, de Ingel anno 2024
met de reusachtige engel in de reuzenstoet van 2024, foto
John Kerkhofs
|
|