AMOR

(AMORSPLEIN)

Het initiatief tot het oprichten van een monument ter ere van Sint Amor kwam van het comité “Devotie langs de weg”. Dit comité ontstond nadat het plaatsen van een Mariabeeld in de Bredestraat nummer 14 op initiatief van Prof. Ir. J. Froger en architect J. Brouwers ter gelegenheid van de Heiligdomsvaart in 1947 veel bijval had gekregen. Het comité had zich in het algemeen tot taak gesteld de devotie te bevorderen door het oprichten van kapelletjes ter ere van Maria en andere heiligen, in het bijzonder door het markeren van de bidweg met Mariabeeldjes. Een aantal zijn er nu nog te vinden in de Cortenstraat (O.L. Vrouw van de Goede Duik), Kapoenstraat (O.L. Vrouw Allerzuiverste Maagd), Lenculenstraat (O.L. Vrouw Sterre der Zee), Bouillonstraat (O.L. Vrouw Heilige Moeder), Bredestraat (O.L. Vrouw van Smarten) en op de hoek van het Onze Lieve Vrouweplein (O.L. Vrouw Allerheiligst Hart van Maria).

De heilige Amor  werd op 8 oktober geboren in Argentië. Bezocht als pelgrim Rome en Maastricht om de relieken van Sint Servaas te vereren. Ook betrok hij in de nabijheid van de Sint Servaaskerk een ‘kluis’. Amor stierf ca 700 te Maastricht en werd begraven op de plaats, waar later de Sint Amorskapel verrees nu het huidige St. Amorsplein

Het beeld van St. Amor is ongeveer 1.40 meter hoog en gekapt uit zandsteen. Het staat op een 2 1/2 meter hoge zuil met Ionisch kapiteel (afkomstig uit de Onze Lieve Vrouwekerk, waar het diende als ondersteuning van het zangkoor) en het daarop door een dekplaat afgesloten Corintisch kapiteel. Sint Amor, staand ten voeten uit gehuld in een lange pij met capuchon, houdt met beide handen een pelgrimsstaf vast. Zijn reistas (links onderaan op zijn rug) hangt aan een over zijn rechterschouder heengeslagen en op de borst vastgemaakte riem. Met zijn met een kalotje bedekt naar rechts gewend hoofd kijkt hij vanuit de hoogte naar beneden met een ernstig gezicht, waarop de ontbering van een pelgrim / kluizenaar valt af te lezen. Het basement draagt aan de voorzijde een op een leisteen gegrift door mr. Th. Minis ontworpen chronogram: sanCtVs aMor DIaConVs traleCtensIbus CIVIbVs Interpres Vere VetVstUs ofwel “De Heilge diaken Amor is sinds mensenheugenis voorspreker voor de burgers van Maastricht”. Het beeld werd onthuld op de feestdag van Sint Amor, op 8 oktober 1951.

De zuil werd in eerste instantie omgeven door verschillende schamppaaltjes, deze zijn bij de reconstructie van de binnenstad in 1976 verwijderd en vervangen door ronde eikenhouten zitbanken. Later zijn deze weer vervangen door een hardstenen bank van 40 cm hoog. Aaneensluitend rond met de diameter van ca 5 meter.

In 1995 stuurde winkelier F. Pekelharing een brief naar de Gemeente waarin hij zich sterk maakt voor de zuil die zich in een desolate toestand bevond. Th. Droog, van de afdeling Markt- Haven- en Parkeerzaken gaf opdracht aan M. Jennekens van de afd. Bouw en Wonen van de gemeente Maastricht om de zuil te bekijken. De zandstenen zuil was afgebrokkeld en de bovenlaag gedeeltelijk door brand beschadigd. Voor carnaval 1996 zou de gemeente Maastricht maatregelen nemen tegen verder verval van de zuil en het beeldje. Na een restauratie is het beeld herplaats op 22 augustus 1996.

Naor Bove

 

Het Sint Amorsplein was een moesmarkt na de afbraak van het Sint Amorskapel, deze werd volgens raadsverdrag ( van 27 april 1654) werd de plaats van de afgebroken kapel "te laeten paveyen de plaetsche van St. Amors capelle ende te adapteeren tot eenen groenmerckt”, geplaveid en in gebruik genomen als groentemarkt. Hier lag de bakkerij van het Sint Servaaskapitel, voordat zij werd verplaatst naar de spijker van Sint Servaas. Het Sint Amorsplein was tussen 1959 en 1970 het middelpunt van het buurtfeest Petit Paris, dat elke zomer plaats vond rond de Franse nationale feestdag op 14e juli, dit feest duurde 10 dagen lang op vond plaats op het plein en in de aangrenzende straten .

 

Op het tot Place d’Amour omgedoopte Sint Amorsplein verrezen replica's van de Moulin Rouge en de Eiffeltoren, terwijl Franse reclamezuilen en vlaggen de buurt een Montmartre-achtige uitstraling gaven. Er werd Frans gesproken, stokbroden gegeten, wijn gedronken en er waren straatartiesten, karikaturisten, gendarmes en clochards. Een vaste gast was de Luikse zanger en clown Emile Lambert. In recente jaren is getracht het buurtfeest nieuw leven in te blazen, tot nu toe zonder resultaat.

Amorsplein in de 70er jaren

Naor Bove

Sint Amorskapel, Middeleeuwse kapel op het huidige St.Amorsplein, afgebroken 1653. Een eeuw na zijn dood (ca700) werd het gebeente van Amor overgebracht naar de abdij van Munsterbilzen door de graaf van Loon op verzoek van zijn vrouw Hildrade. Weer honderd jaar later groeven de zusters van Munsterbilzen zijn overblijfselen op en plaatsen ze in de abdijkerk in een sarcofaag. Op de plaats van zijn vroegere graf te Maastricht werd een kerkje aan hem toegewijd (1157). De abdis van Munsterbilzen verklaarde toen het derde deel van de cijnzen, die de abdij te Maastricht toekwamen uit Amors eigen goed, te schenken aan de nieuwe kapel. Ze was een van de dertien (**) buurtkapellen, met torentje. Na 1632 werden ze op last van het Staatse garnizoen gebruikt voor munitieopslag. De abdis eiste toen de twee kapelklokjes terug, geschonken door de burgerij. Een klokje werd nu ergens anders gebruikt, zei het stadsbestuur, maar het zou terugkomen als de kapel weer gebruikt werd. De rechten van de abdis bleven in elk geval gehandhaafd (1644) zonder gevolg door de afbraak van de kapel in 1653.

 

** de buurtkapellen (16) waren: Heilige Geestkapel - Sint Amanduskapel - Sint Amorskapel - Sint Catharinakapel - Sit Everarduskapel - Sint Evergisluskapel  - Sint Gregoriuskapel - Sint Hilariuskapel - Sint Jacobskapel - Sint Joriskapel - Sint Maria Magdalena en Agneskapel - Sint Martenuskapel - Sint Nicolaaskapel - Sint Servaaskapel en de Sint Vincentiuskapel.

Bron: maastrichtonline, RHCL, Wikipedia Charles Vos, Boek Historische Encyclopedie Maastricht, Beeldig Maastricht van Frans Boetskens, Foto: MestreechterSteerke, zwartwit Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed

eine terök