Graafmónnumint

Luitenant-Generaal baron Des Tombe

 

(Grafmonument Luitenant-Generaal baron Des Tombe)

Graafmónnumint Luitenant-Generaal baron Des Tombe.

In het park rondom bastion Waldeck bevindt zich het grafmonument van luitenant-generaal baron Des Tombe (1787-1845) de opvolger van generaal Dibbets.

Wie was luitenant-generaal Andries Jan Jacob baron des Tombe ?

TOMBE (Andries Jan Jacob baron des), den 6den September 1787 te St. Michiels-Gestel in Noordbrabant geboren, trad in 1803 als kadet in dienst bij het regiment Saksen-Gotha en werd in hetzelfde jaar luitenant. In 1806, bij de inlijving der duitsche regimenten, werd hij bij het 1ste regiment van linie ingedeeld en na de onderscheidene rangen doorloopen te hebben in 1841 tot luitenant-generaal benoemd.

Hij woonde de veldtogten in Spanje, Duitschland en Rusland bij. Uit Franschen dienst teruggekomen, werd hij den 1sten November 1814 als luitenant-kolonel geplaatst. Hij gaf steeds veel blijken van dapperheid, beleid en moed, welke door keizer Napoleon werden beloond door de benoeming tot officier van het Legioen van Eer, ridder der Orde van de Reunie en baron de l'Empire. Na de slag bij Waterloo nam hij ontslag uit Franse krijgsdienst en trad hij in Nederlandse dienst. Koning Willem I verhief hem in 1829 in de adelstand en benoemde hem tot ridder der Orde van den Nederlandschen Leeuw en der Militaire Willemsorde 3de klasse, met verheffing tot den Nederlandschen adelstand. Koning Willem II schonk hem het kommandeurskruis van den Nederlandschen Leeuw. In 1841 werd Des Tombe luitenant-generaal, opperbevelhebber (der troepen in Limburg en der vesting Maastricht) van de derde divisie in Limburg en dus opperbevelhebber van Maastricht, alwaar hij den 18den Februarij 1845 overleed.

Op de foto links berust © copyright en is ter beschikking gesteld door dhr. M.van Klinken en mag door NIEMAND gebruikt worden na uitdrukkelijke toestemming van dhr. M. van Klinken

Generaal Des Tombes bewoonde in Maastricht het 'Generaalshuis' (elders op deze site vind u alles over het Generaalshuis) dit Neo-classisistisch stadspaleisje, in 1809 gebouwd op de plaats waar het middeleeuwse klooster der Witte Vrouwen stond. Het statige huis ontleend zijn naam aan twee militaire bevelhebbers der vesting Maastricht, die hier hebben gewoond: luitenant-generaal Baron Dibbets en zijn opvolger luitenant-generaal Des Tombes.

Des Tombe was in tegenstelling tot Dibbets erg geliefd bij de stedelingen. Maastricht kon maar kort van zijn beminnelijke persoonlijkheid genieten, want na vier jaar stierf hij al. De gravure van J.P. le Clerc beeldt de lijkstoet af van Des Tombe. De bevolking liep in diepe rouw achter de lijkbaar van de in de volksmond "De Stoomp" genoemde generaal. Zijn paard liep mee in de stoet, het was voor de begrafenis kreupel geslagen. (Het is een eeuwenoud gebruik dat paard en eigenaar zich kunnen verenigen in het leven na de dood. Daarom ondergaat het paard hetzelfde lot van zijn baas en werd zelfs gedood bij het overlijden van zijn baas. De Stoomp liep bij leven kreupel en zijn paard moest zijn rol overnemen tijdens de laatste rit.) 

Op de vraag 'waarom' Luitenant-Generaal baron Des Tombe mank liep en de bijnaam 'De Stoomp' kreeg gaf dhr. van Klinken het volgende antwoord; dit komt door een voorval op 21 maart 1809 waarbij hij en kogel in de rechter knie kreeg. Het voorval wordt in zijn staat van dienst omschreven als de Affaire van Misa de Ibor tegenover de brug van Almerac  ( vermoedelijk het huidige Almeria) Bron is de stamboeken alleen hebben sommige stamboeken een inconsistentie omdat ze de naam en plaats verschillend schrijven, verder mocht ik een foto ontvangen van dhr. van Klinken van een miniatuur portret wat hij in zijn bezit heeft, deze foto ziet u linksboven en mag alleen gebruik worden na uitdrukkelijke toestemming van dhr. M. van Klinken. Mestreechtersteerke is dankbaar wegens het beschikbaar stellen van de afbeelding.

Rond de laatste rustplaats van Des Tombe was heel wat minder gedoe dan rond de teraardebestelling van Dibbets. Des Tombe kreeg een monument bij de Boschpoort op het Biezenbastion. Het was een mooi praalgraf, idyllisch gelegen op een heuveltje onder een hoge boom. Het plekje was zo romantisch dat de Maastrichtenaren meenden dat er allerlei "prachtigs" gebeurde bij "d'n tombeau vaan de Stoomp". Later in 1926 vond de Militaire herbegrafenis van Luitenant Generaal Baron des Tombe en kreeg zijn tombe een mooie plaats in het Waldeck-park aan de Tongerseweg achter de "Van Oppenbank". Dit was de plaats die men voor Dibbets te waardig had gevonden. 

In de krant verscheen destijds het volgende artikel en foto:

'Te Maastricht heeft Woensdag met militair eerbetoon de plechtige overbrenging plaats gehad van het stoffelijk overschot van den in 1845 overleden Luitenant-Generaal baron Des Tombes, toenmalig bevelhebber der vesting Maastricht, naar de nieuwe rustplaats in het Aldenhofpark te Maastricht. Luitenant-Gen. De Tombes werd in 1825 in het Bastion St.Anthonie, dat door verband met den aankoop van de aangrenzende terreinen door de Nederlandse Papierfabriek heeft men in overleg met gemeentebestuur het stoffelijk overschot overgebracht naar het Aldenhofpark. Voorafgegaan door het Muziekcorps van de derde divise, het garnizoen Limburgsche Jagers em Marchaussee en gevolgd door familieleden en tal van anderen belangstellende, begeeft de stoet zich naar het Aldenhofpark.' (tbs door Breur 'Maastricht Online')
 

Naor Bove

Hieronder een artikel uit de Arnhemse Courant tbs door Sjef 'Mestreech Online'


Maastricht, 22 febr.
Heden morgen, ten 11 ure, heeft de plegtige begrafenis plaats gehad van wijlen den generaal baron des Tombe, en wel met alle eerbewijzen, aan zijnen rang verschuldigd.
Het geheele garnizoen was onder de wapenen, om een deel van den lijkstoet uit te maken.
De troepen waren geposteerd op het plein, la place d'armes, tegenover het slerfhuis des overledenen.
Op het oogenblik, dat het lijk uit het huis gedragen werd, hebben de vijf bataljons achtereenvolgens vuur gegeven, waarna de optogt eenen aanvang nam.
De stoet werd geopend door een peloton marechausées, gevolgd door een peloton lanciers te paard.
Daarop volgden twee compagniën vau het Limburgsch bataljon, voorafgegaan door muziek van het tweede regiment infanterie.
Het lijk, hetwelk bedekt was met een rouwkleed en welks slippen gedragen werden door de generaals Volkhemer en de Stuers en door de kolonels Gantois en de Bellefroid, volgde onmiddellijk op deze troepen; terwijl de burgerlijke autoriteiten, het corps officieren en een groot aantal particulieren, die dit laatste bewijs van achting wenschten te geven aan den waardigen generaal, die men naar zijne laatste woning leidde, hierop in rangorde volgden.
De sociëteit de Harmonie, het hare willende bijdragen tot de plegtige uitvaart des mans, wiens verscheiden men algemeen betreurt, had haar orkest, welks instrumenten en vaandel met floers bekleed waren, onmiddellijk vóór de lijkbaar doen plaats nemen.
Het regiment lanciers volgde te voet het korps officieren en de stoet werd gesloten door een peloton lanciers te paard en een pelolon marechaussees.
Zóó was de uitvaart van dezen verdienstelijken krijgsman, welken de dood vóór zijnen tijd uit ons midden nam; zóó verliet ons deze weldoener van zoo vele ongelukkigen, die hem beweenen; zóó scheidde deze brave vader van zijn gezin en de zijnen, die hem nimmer zullen kunnen vergeten.
Toen de stoet buiten de Tongersche poort was gekomen, stelden de troepen zich op eene lijn en werd het lijk, vergezeld door het Limburgsche bataljon, naar het kerkhof gedragen.
Hier werden weder onderscheidene schoten gelost.
Het was het vaarwel der soldalen aan hunnen chef, dien zij zoo veel achting en eerbied toedroegen.
De predikant Guye, predikant bij de Waalsche gemeente, heeft aan het graf eene lijkrede gehouden; daarna hebben nog eenige vrienden van den overledene, door het uiten van gevoelvolle en warme woorden, eenige bloemen gestrooid op het graf van den krijgsman, die door keizer Napoleon, dien bevoegden regter over krijgsverdiensten, de onderscheiding was waardig gekeurd de benoeming tot officier van het legioen van eer en tot baron van dat keizerrijk, hetwelk heel de wereld deed sidderen.

Bron: Arnhemsche Courant
Woensdag 26 Februari
Anno 1845

Naor Bove

Bron: Mestreech Online, biografisch woordenboek, wikipedia, zicht op Maastricht Foto:  copyright miniatuur portret dhr. M. van Klinken, John Kerkhofs (muv de zwartwit en foto van Willemkruis).

eine terök