'Café In de Moriaan' tegenwoordig 'Petit cafe Moriaan'

Het kleinste café van Nederland

In de Stokstraat ligt het kleinste cafeetje van Nederland,voor wat betreft het oppervlak : “In de Moriaan”
De Stokstraat, dé winkelstraat van Maastricht, (vlak bij de Sint Servaasbrug) met aan de achterzijde met een prachtig rustiek terras aan het pleintje waar ooit de Romeinse thermen waren.

Gezelligheid staat boven in het vaandel in het kleine café,en de menukaart met oud Limburgse gerechten mag er zijn. In een kleurrijke serre kunt u lunchen en dineren. De wijnkaart is vanouds uitstekend (eind vorige eeuw was 'In de Moriaan' nog het wijn café van het jaar).

In de Moriaan bestaat al ruim honderd jaar. Het kleinste café van Nederland heeft een rijke geschiedenis. Van de exotische neger tot lang Lies, van Shangrila-barkeeper tot ‘Moriaanse’ Liesbeth.

Het staat zwart-op-wit in een van de oude horeca-vergunningen: café In de Moriaan mag geen vrouwelijke uitbater meer hebben. Om een einde te maken aan het Stokstraat-gebied als rosse buurt, werkterrein van lichte zeden zoals Berb de Lotsch en Roei Tina, moet de kastelein voor de zekerheid voortaan van het mannelijk geslacht zijn.

Café In de Moriaan heeft zelfs een ruutsje vaan Lang Lies: een klein raampje vlak boven de vaste afwerkplek van deze roemruchte prostituee achter een schot in het Morenstraatje, waar ondeugende gasten af en toe stiekem doorheen gluurden. Liesbeth Visser kan er om lachen. Ze ‘overtreedt’ het verbod maar al te graag. Sinds ruim twee jaar (2007) is ze kasteleinse van het ‘kleinste café van Nederland’ en voelt zich op en top “Moriaanse”. Het is mijn lust en leven. Hier achter de bar heb je echt contact met mensen. Het is heel intiem, er is geen afstand. Geen barrière waar het woord bar eigenlijk vanaf stamt. Hier kun je niet zeggen: “laat me eens even met rust!” . In de Moriaan bestaat vandaag honderd jaar. Althans: de eerste horecavergunning werd op 20 oktober 1905 afgegeven; de geschiedenis van het pand uit 1546 voert nog veel verder terug. Zo gaat het verhaal dat In de Moriaan de thuisbasis was van de kanaalgravers die rond 1850 het kanaal Maastricht-Luik uitschepten. Op de dag dat hun kèjzjem  (hun loon) kregen, was het er zo druk dat er een scheepstouw werd gespannen door de voordeur, langs de bar, achterom, door het Morenstraatje, terug naar binnen. Alle arbeiders konden dan achter elkaar rondjes langs het touw lopen, zodat ze keurig om de beurt weer langs de bar kwamen om een nieuw pilsje of dröpke te bestellen.

In de Moriaan bestond ooit uit drie huizen achter elkaar waarin vijf gezinnen woonden, met een huis-café aan de straatkant. Maar voordat het café werd, deed het pand ooit dienst als apotheek. En dat is waarschijnlijk ook de verklaring voor de naam van het café en het naastgelegen straatje: een verwijzing naar de morenkoppen die apothekers vroeger op hun gevel voerden om de exotische herkomst van hun medicinale kruiden te duiden.

“De Moriaan is dus niet vernoemd naar het Morenstraatje , het is andersom!” Op een korte episode als “Shangrile bar” na, is de Moriaan nu al honderd jaar de Moriaan. Het is met 23 vierkante meter het kleinste café van Nederland, een continu betwiste titel. Hardnekkige concurrent van de eretitel – ’t Doktertje in Amsterdam – is onlangs na een bezoek weggevaagd: het blijkt formeel geen café maar een proeflokaal. “En met de huidige wetgeving blijven we ook het kleinste café van Nederland. Want een nieuw café moet minimaal 34 vierkante meter groot zijn om een vergunning te krijgen. Iedere Amsterdammer kunnen we nu dus de mond snoeren.”

De unnesop  van de Moriaan is befaamd. Het recept wordt bij elke verkoop overgedragen aan de nieuwe uitbater. Ik had ooit een Japanner op het terras die de soep met stokjes at. Hij trok van die lange kaasslierten, ik wist niet wat ik zag!

Tijdens de viering van het eeuwfeest vandaag herleeft de historie. Liesbeth Visser heeft een kunstwerk laten maken: de I van In de Moriaan op de gevel is al decennia kwijt. “Dat wil ik als kasteleinsvrouw in de historie van de Moriaan hier achterlaten.” De genodigden van het ‘het kleinste café  van Nederland’ trekken met de ‘kleinste processie van Nederland’ van de Mestreechter Geis naar de Moriaan, waar voor de gelegenheid geen scheepstouw maar een lint rondom is gespannen. Zodat de gasten, net als vroeger, weer in rondjes langs de bar schuifelen voor een dröpke of een pèlske.