|
Mestreechter Taol (Maastrichter Taal waaronder Versjes, Verhalen, Liedjes en Uitdrukkingen) |
|
|
Aw Mestreechter Wäörd
‘N strik dat waos ’n nondezjuke
Eus späölselkes wie litse, reipe
Gezètte en ouch zwegele
Ach leef Mestreechteneere Paul Berben
|
E leukske is ouch dèks e kuilke meh in 't Mestreechs is e puneke 'tzelfde es e muilke. 'N straot weurt dèks 'ne weeg genump meh is altied veur 't verkier bestump.
Carnaval is aoch vastelaovend mèh altied vaan 's mörges vreug tot laat in d'n aovend. 'T graas weurt geknip of 't graas weurt gemejd meh vaan te veure altied iers ingezeijd.
De köps 'ne stroek blomme of e blömke de fanteseers of de zoeks get oet dien duimke. De höbs e kedètsje of neums 't e bruudsje de höbs 'n patsj of de dreugs 'n huudsje.
De geis oet de weeg of de geis opzij de steis achterein of de steis in de rij. De lampe zien aon en 't leech geit oet de blaos op 'n trompöt of de blaos op 'n toet.
D'r is väöl meugelik in de Metreechter taol, mèh dat lierste op straot en neet in de sjaol.
Bedaank Maurice van Asten |
Eus Mooswijfke. Door ’t jaor steit ze oppe Mert dao rösteg te stoon Zuut doezende luikes oonderlangs häör ,veurbij goon Achter häöre rögk oontsteit ‘ne rijaloet Aon häör veu zat z’ch ’n ma mèt häöre poet
In hunne moond frittekes en roontelum de sajs Boe dat nog mie zaot,och dat zien mer details “Mam, iech krijg die frikkendel neet hielemaol op” Zag de stum , oet de moond vaan de poet, gans volgeprop
Mam boog z’ch opzij; “goej mer achter d’ch jong in ’t water”. “Dat dörf iech neet, daan gief die vrouw m’ch ’n optater” “Biste gek , die mevrouw is vaan stein ,kin z’ch neet vereure. Goej noe mer debij ,veeg de munneke aof en stop mèt zeure”
‘DIE MEVROUW’ is in Mestreech bekind es eus MOOSWIEF Steit al jaore en jaore oppe Mert ,oonberiekbaar en passief Totdat ’t Vastelaovend is. Daan haange ze häör aon e tuike De Vriethof is daan häör plaots mèt euverziech , dat vruike
De patrones vaan Vastelaovend vierende Mestreechtenere Loert vaan oet de huugte op hun neer en deit dat al te gere Is zellevers geadopteerd door de Mooswijfkes vaan St.Pieter Dus blijf vaan häör aof, aanders geve die d’ch op d’ne mieter
Ze heet z’ch eindelek in ’t nui mage steke nao al die jaore En neet umdat VELDEKE KRINK MESTREECH geit verjaore Mer zoe, mèt reste vaan mayonais,curry, sajze en unne Kós ech neet mie zoe veurgoon, um de Vastelaovend te runne
Patrones vaan de Vastelaovend,blijf zörge veur vievelevink Zoe wie Veldeke es sjrijver doog en noe ziene Mestreechter krink Blijf zörg drage veur Mestreech mèt zien eige cultuur En neet es karikatuur vaan wie ’t waor,mer ech en puur
Daank MOOSWIJFKE en blijf nog hiel lang in eus midde stoon Zoedat ‘veer blievend tege d’ch op kinne kieke’ en neet allein es veer oonderlangs d’ch goon…! Opajam |
|
|
|
AWWERWÉTS..? Kint geer uuch nog ’t tillefoonapparaat rappelere mèt drejsjijf? De awwere oonder us- wee me dao-oonder ouch versteit- zeker. Hoorn vaan d’n haok pakke en juh. Oonder de drejbare sjijf stoonte nommers vaan nöl tot en mèt de nege.D’ne wiesvinger in ’t gaat vaan de sjijf duie vaan de nul .Daan de sjijf drejje riechting ’t ierste nommer vaan ’t totale nommer vaan – toen- zoen 4 nommers. Op die plek de sjijf loslaote en gedöldeg wachte tot de sjijf otomatisch- jeh zeker ,otomatisch- trökdreide nao de nul. En dat herhaole tot alle nommers aon de beurt waore gewees…. Wiste ’t tillefoonnommer neet kóste altied nog via e verkortnommer de PTT belle um dat op te vraoge. ‘N ganse etaasj in e gebouw gebouw vol vruntelijke , miestal vrouweleke , “Waarmee kan ik u helpe?”, tillefonistes die daan perbeerde d’ch wijer te helpe……. En noe in 2019 en al wied daoveur. Es me wèlt belle sjaart me nao de binnetes vaan ‘t jeske, in ’n tes vaan ‘t euverhumme, of wie de dames in hun kalbeske Ze sjnappe e rechhokeg apparaat dat z’ch dao-in bevindt. Ouch dat hoof noe ouch al neet mie en loupe ze al demèt in hun han um te veurkoume dat ze ,es ze soms gebeld weure, te laot zien mèt oppakke.. Oh nein wach, oppakke doge veer in euzen tied.D’n haok oppakke. Allewijl loere ze op e sjermke , zien aon ’t nommer wat dao-op steit wee ’t is, duie op e knupke en hopsakee d’r kin gepraot weure f geleze.. Hóng eus ap-paraat thoes in de gaank aon de moer of stoond op e tillefoontáöfelke neve de roukstool, daan rinkelde dee door ’t hiel hoes . Weurste gewins aon d’n digitaoale, klink e geweldeg meziekske door de Groete staat , theaterzaol , winkel of bibliotheek. ’t Kin allemaol. Noe belle ze (tillefonere) vaanaof eder plek. Oet eder ruimte in hoes. Vaanof t toilèt kin ouch mer in de mieste gevalle ligk de tes daan neet direk binne handbereik.Vaanoet ’t vleegmasjien, d’n oto of fietsentere… Evels vaanoet de lèste drei meugelekhede is ’t gezeen vaanoet de veilegheid in ’t verkier ten STRENGSTE verboje te belle(tillefonere). Dit op straffe vaan ’n flinke boete! Dat apparaat boe iech ’t heibove euverhad, boeste OUCH mèt kins belle, heet nog väöl mie meugelekhede en hèt daan ouch ‘SMARTPHONE’ Biste in gesprek en kinste neet op ‘ne naom koume of ’n gebáörtenis, num mer op, sjnap minstens eine of twie , of drei, in ’t gezèlsjap nao dat apparaat- ligk toch op al ’t bijzèttäöfelke veur z’n neus neve z’n/häör tas koffie en gief nao get gesjravel mèt z’n vinger euver ’t sjermke ,’t antwoord! “Jao klop, dee of dat bedoelde iech….!” Zeet daan de vertèller. Allemaol geweldeg. De techniek is alom aonwezeg. Mer veer awwere- boe iech ouch touw behuur- zien dat allemaol in verwoondering aon.Veur us is dat hielemaol neet geweldeg.Veer wèlle dat allemaol wel kinne mer ’t korte termijngeheuge veurkump dat.Este de jonger generatie bezeg zuus in TGV-vaart mèt de dom links en de dom rechs euver dat sjermke manuvrere um e meelke-zoe hèt dat- e mailke- zoe sjrijf me dat- oftewel beriechske in awwerwèts taol-gebruuk, versjikke mooste es awwere constatere: GEEF MIECH MER ’T AWWERWÉTS COMMUNICERE MÉT D”N AWWERWÉTSE TILLEFOON BOESTE ALLEIN MER MÉT KINS BELLE,ZOONDER AL DEE POESPAS. EN VEUR AL ’T AANDERE ; OCH SJAOMP UUCH NEET VRAOG ’T AON E LID VAAN DE JONGER GENERATIE!! Oeteindelek höbbe VEER ze op dees wereld gezat. Opajam
|
|
Bron: Opa Jam Gene Schoenmaekers, Paul Berben, Maurice van Asten |