Stars of Europe

(sterren van Europa)

Het kunstwerk Stars of Europe is gelegen op de rotonde aan het zuidelijke einde van de Avenue Céramique. Op deze rotonde komen met de klok mee nog vier straten samen: het Boschlunet, de Renier Nafzgerstraat, de Heugemerweg/Limburglaan en het Serpentilunet. De locatie heeft voor zover ik weet geen officiële naam, al wordt wel gesproken van de Europa-rotonde of Eurotonde.

Stars of Europe is het uitvloeisel van een gezamenlijk initiatief van de Provincie Limburg en de Gemeente Maastricht. Deze wilden het tienjarig bestaan van het Verdrag van Maastricht (1991) op enigerlei wijze herdenken. Dat leidde in 2001 tot het verlenen van een opdracht aan – uiteindelijk – de jonge Italiaanse kunstenares Maura Biava (Reggio Emilia, 1970), die in 1999 afstudeerde aan de Rijksacademie te Amsterdam en in Nederland haar carrière voortzette.

De keuze voor Biava had ongetwijfeld te maken met haar oorspronkelijke aanpak. Zij streefde een virtueel monument na, waarbij burgers uit de gehele Europese gemeenschap via het internet konden bijdragen aan de vormgeving c.q. inhoud. De bedoeling was te komen tot een verzameling citaten van internationale schrijvers, filosofen en historici die zich in het verleden op enigerlei wijze hadden uitgesproken over de Europese gedachte (Deze website is momenteel niet meer in de lucht).

Uiteindelijk zagen de opdrachtgevers toch liever een tastbaar kunstwerk, waarin dan een aantal van de virtuele bijdragen zouden moeten verwerkt. Dat leidde tot het concept van Stars of Europe, dat op 7 februari 2002 - exact tien jaar na het ondertekenen van het verdrag - als kunstwerk werd onthuld door de voormalige minister van Buitenlandse Zaken Hans van den Broek.

Het is jammer dat als kunstenaar voor dit object steevast en alleen de naam van Maura Biava wordt genoemd. Inderdaad: het internet- en citatenidee was van haar. Misschien is zelfs het ‘sterren’ idee van haar; hierover zijn geen gegevens te vinden. Maar met een idee ben je er niet. Iemand moet dat idee vormgeven en de vormgeving van Stars of Europe was niet van Maura Biava. Die was van de jonge Nederlandse architect en vormgeefster Ruby van den Munckhof (Sittard 1973). Zij nam het technisch ontwerp en de uitvoering van het monument voor haar rekening. (Links op de foto)

Ruby van den Munckhof streefde naar een licht en transparant kunstwerk. Stars of Europe bestaat uit 35 aluminium sterren (12 grote, 23 kleine). Ze zijn bevestigd op evenzoveel aluminium palen, die in lengte variëren van drie tot veertien meter. De sterren draaien in de wind en zijn volgens een uitspraak van Biava dus even flexibel als de EU. Ook vergelijkt zij het concept graag met een feesttaart vol kaarsjes.

Stars of Europe is door de vormgeving en uitvoering een bijzonder kunstwerk. Ruby van den Munckhof maakte voor haar sterren gebruik van aluminium dat was bewerkt met explosieve. Deze toen gloednieuwe ontwikkeling in de wereld van de metaalbewerking was een uitvinding van het bedrijf Van Campen Aluminium (nu: 3D-Metal Forming, Lelystad) en heeft inmiddels brede toepassing gevonden (bv. ‘ongelaste’ en daardoor zeer sterke Airbuscompartimenten!). De sterren werden gemaakt van 1,5 mm Alcan J57S aluminium en in een mal in een waterbad met explosieve in vorm gebracht. De palen kregen een conventioneler behandeling. Elke paal werd in één kleur in graffitistijl beschilderd met een citaat van Biava’s internetsite. Er zijn meerdere kleuren gebruikt voor het geheel.

Niet iedereen is gelukkig met Stars of Europe, maar als concept heeft het kunstwerk zijn meriten. Het is de vraag of het tot zijn recht komt op de huidige locatie. Feit is dat de experimentele vormgeving in kringen van metaalbewerkers groot ontzag heeft afgedwongen. Het is de verdienste van
Ruby van den Munckhof (links op deze foto; rechts met opgestoken haar: Maura Biava) dat zij een dergelijk avontuur durfde aan te gaan en tot een goed einde wist te brengen.

Naor Bove

Opening 's Avonds s' Winters

Conclusie:

Stars of Europe is geënt op een (internet)concept van Maura Biava.

Het concept van het 'tastbare' kunstwerk is mogelijk ook van haar, of een co-productie van Biava en Van den Munckhof.

Het technisch ontwerp en de keuze voor de wijze van uitvoering zijn van Ruby van den Munckhof.

De technische uitvoering was in handen van een werkmaatschappij van Van Campen Aluminium, nu 3D-Metal Forming geheten.

Stars of Europe bestaat uit 35 sterren: 12 grote en 23 kleine, die tezamen de economische (en deels bestuurlijke) eenwording van Europa symboliseren.



De grote sterren verwijzen naar de twaalf landen die tot 1991 de oorspronkelijke Europese Economische Gemeenschap [EEG] vormden. Dat waren in 1957 de zes oprichtende lidstaten van de EEG: België, (West-)Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland. Zeventien jaar later kwamen daar Denemarken, Ierland en Groot-Brittanië bij (1973). In 1981 volgde Griekenland en in 1986 Portugal en Spanje. Toen waren er dus twaalf lidstaten. West-Duitsland werd in 1990 het verenigde Duitsland, maar dat veranderde niets aan het aantal leden.


De 23 kleine sterren verwijzen naar de nieuwe lidstaten die sinds het Verdrag van Maastricht en de oprichting van de Europese Unie [EU] (1991) erbij zijn gekomen. Tot nu toe zijn dat er 15, waarmee het totaal op 27 kwam (2007, zie
hier). Van de 23 kleine sterren zijn er momenteel nog acht (8) niet 'bezet'. Dat betekent dat de EU in toekomende jaren nog acht landen kan toelaten voordat het kunstwerk moet worden uitgebreid

Aangezien noch de Stadsbibliotheek Maastricht, noch de Gemeente Maastricht of het Gouvernement enig idee had om welke teksten het gaat, heb ik mij (Ingrid M.H. Evers) tot Maura Biava gewend. Zij stuurde mij de onderstaande citaten en schrijft:
'Hereby you can find the texts that have been selected for the poles of the monument. I'm no longer sure about where they all precisely come from and in which languages they have been originally written in. I'm sorry about that.'
Naor Bove

1
'The shared culture we have is the culture of the cities. I mean, it strikes me that Europe is essentially a constellation of cities which no other place on earth, no other civilization, not even the United States, has ever known. When you come to Europe, what strikes you immediately is the great diversity of all the cities, each one with its historical moment of grandeur, it’s historical past being engraved in stone and there to be admired, therefore, this is our sharing, this is what we have in common. We all of us have developed, and evolved from the cities, from the Italian cities and from the Flemish cities.'


George Steiner

2
'A day will come when you, France, you, Russia, you, Italy, you, Germany, when all of you, all the nations of the continent, will inwardly be founded in a superior state of unity, yet without losing your particular qualities and your praiseworthy individual characteristic.'

 

 

 


Victor Hugo
 











 

3
'European culture was been forged out of the complicated, contradictory synthesis of cultural plurality, the cultures of Hellenism, of Roman antiquity, of Hebraism, and that of Christianity.'

 

 

 

 


Lutzler

4
'I see this united Europe as a place which, like a sort of organism, is going to form an outer skin around itself and within that outer skin, the present kind of skin which separates one nation state from another will suddenly become porous and they'll cease to matter. They are already becoming porous national boundaries, nation state frontiers are already fading away. The existing nation state is losing power, but power drains away in two directions - upwards to Brussels, or Strasbourg, or wherever it may be, but downwards also and that downwards movement is what interests me, because it’s going downwards to sub-nations and smaller units.'

 


Neal Ascherson

5
'Whatever kind of European you are, whatever kind of Europe you wish, remember the past while shaping the future.'

 

 

 

 


Hans van den Broek

 

6
'If I knew something that would be useful to myself, but detrimental to my family, I would cast it from my mind. If I knew something that was useful for to my family but detrimental to my country I would consider it criminal. If I knew something useful to Europe, but detrimental to humankind, I would also consider it a crime.'

 

 


Montesquieu
 

7
'Take the different states of Europe. In fact, we cannot find a pair who weren’t at war at one time or another. The French and the British, the Poles and Germans, and so on...
So there is memory which is a prison, which is regressive. But, on the other hand, we cannot do without the cultivation of the memory of our cultural achievements, and also of our suffering This brings me to the second element.
We need a memory of the second order which is based on forgiving. And we cannot forgive if we have forgotten.'

 


Paul Ricoeur

 

8
'In Europe, we are facing more and more a fragmentation of languages. Look at what is happening in Yugoslavia. Or in the former Soviet empire. Lithuania, Estonia and Croatia are becoming again official entities. If today we could think of a Europe with three, four, five languages, the Europe of tomorrow would have tens of different languages, each of them recognized in their own autonomy and dignity.
So, the future of Europe is probably to acquire a sort of polylingual attitude. And there is in the universities, at present, an interesting prefiguration of this. It is the Erasmus project. I have always said that the most important feature of the Erasmus project is the sexual one. Because, what does it mean if every student is supposed in the future to spend one year at least in another country?
It means a lot of mixed marriages. It means that the next generation will be largely bilingual, with a father and mother from different countries. That’s the best chance for Europe. '

 


Umberto Eco
 

9
'I have always endeavoured to appreciate the best aspects of each country. I believe that this is more challenging, more difficult than simply criticizing. I think that criticism comes naturally to people, whereas appreciating differences is something that has to be developed. It is a little like appreciating the arts: it does not come easily at first, we need to know them fully in order to understand them and appreciate them.'

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Maura Biava

10
'I take this cosmopolitan idea of the Enlightenment very much to heart, and if there is hope for Europe, beyond the recent ethnic divisions that have broken out in Yugoslavia, Czechoslovakia, and in the Soviet Union etc. it is in this spirit of universalism. We must muve beyond nations, or archaisms, while also recognizing genuine particularities.'

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Julia Kristeva

11
'What is now happening is that cities are re-emerging, as it were, taking over from nations, and entering some sort of competition; I personally think this is good, quite sound and healthy, because it’s going to displace nations competition, which was so cruelly messy and bloody.'

 


George Steiner

12
'If you draw a line from Porto in western Portugal to Leningrad, but certainly not to Moscow, you can go to something called a coffee-house, with newspapers from all over Europe, you can play chess, play dominoes, you can sit all day for the price of a cup of coffee or a glass of wine, talk, read, work.'

 


George Steiner

13
'Europe’s task is not and no longer will be that of dominating the world, of spreading its idea of well-being and good, nor that of imposing or even imparting its own culture.
The only sensible task for Europe in the next century is to be itself at its best, that is to say, to bring its best spiritual tradition back to life, thereby forging, in unity and creativity, a new way for the world to live in harmony.'


Vaclav Havel

14
'Erasmus was the first European to be aware of being European. He detested only one thing in the world: the opposite of reason, that is, fanaticism.'

 


Stefan Zweig

15
'There will be a leveling out of the historic cultural differences in the various European regions and countries, under the impact of technicalisation, computerization, and homogenization imposed by the bodies of the European Economic Community in Brussels.'


Hans Magnus Enzenberger

16
'What we truly need is a militant humanism, a humanism that awakens to its own humanity, understanding how the principles of freedom, tolerance and uncertainty must not be devalued and defeated by an unashamed fanaticism.'

 


Thomas Mann

17
'Europe’s spiritual, political and judicial foundations are multicultural in origin. These multicultural elements are based upon dialogue between majority and minority cultures.'

 

 

 

 


Edgar Morin, Remi Brague and others.

18
'Sometimes identity resides in very small things. Instead of saying that the Western world was united by the sign of the handshake, I could actually, in the modern world, have said that it’s united by the suit, but I didn’t say the suit.
It’s just that the idea of the handshake as a gesture of equality and alliance and friendship does seem to have begun in our part of the world. It was, of course, a sign of a pact, the joining of right hands, in Roman law. And it is in a way a symbol for Europe, because though it is offered in good faith, and has at times sealed pacts in good faith, it has also been tremendously betrayed.'


Marina Warner

19
'There is a marvelous remark by the German poet Rilke, that at the end of a good marriage one has to become the loving guardian of the other’s solitude. I would say that at the end of an historic crisis one must become the loving guardian of one’s own mistakes.'

 

 

 

 


George Steiner

20
'A sliver of the Milky Way, solar system, the continent and a sparkle of the existence. We think awareness exists. We discover fire, electricity, the merry gods. In poetry, Europe is our home.'


Pentiholappa, Finland

Naor Bove

21
'Europe has produced a series of cultural identities, which brought with themselves their own self-criticism, and I think that this is unique. Even Christianity encompassed its own critique.'

 

 

Paul Ricoeur

22
'Whatever kind of European you are, whatever kind of Europe you wish, remember the past while shaping the future.'


 

Hans van den Broek

 

Bron: website Maura Biava, MestreechOnline, Ingrid M.H. Evers   Foto:MestreechterSteerke, krant Luc Hommes.

eine terök